د اربعین په دغه ولولناک او میلیوني لاریون کې دنړۍ له ګوټ ګوټه هغه خلک هم ګډون کوي چې مسلمانان نه دي ، خو د اربعیّن د معنویت او پرتم او اباعبدا... الحسین د زیارتوالو دعاشقانه دستورو په دلیل په دغو پروګرامونو کې ګډون کوي . دغه معنوي ښکلاوې له مادي ښکلاو سره د پرتلې وړ نه دي . هیڅوک هغه مینه اودلچسپی چې مسلمانان ئې له حضرت امام حسین او حضرت ابوالفضل العباس علیهم السلام سره لري ،نشي پټولی .
دنړۍ دیوه محبوب او مشهور هنرمند لپاره هم داسې نه دي شوي کله چې ومري ، نو څوک ورته تر یوه کال پورې ژړا او ویر وکړي . دا له امام حسین علیه السلام سره دمسلمانانو مینه او عشق له څوارلس پيړیو وروسته هم پخپله یوه معجزه ده . . ددغو زیارتوالو له اوښکو ډکې سترګې د مینې او عشق له امله دي . کله دیوه انسان دکربلاپه لار ه کې پښې ستړې کیږي او ستړیا پخپل بدن کې احساس کوي ، نو له امام حسین سره ئې روحي ارتباط هم لازیاتیږي او په هماغه نسبت له دنیاوي تعلقاتو لیرې کیږي . په عین حال کې د هغه د خبروپر ژوروالی پوهیږي چې فرمائي :،ائ خلکو خداي پاک دنیاد فنا اوزوال ځاي ګرځولی دی چې خپل اوسیدونکي ئې بدلوي او دهغوي وضعیت ګډوډوي . مغرور اودوکه خوړلی هغه څو ک دی چې ددنیا دوکه وخوري او بدبخت هغه څوک دی چې له دنیا او مادیاتو سره مینه وکړي .دغه دنیا تاسوته دوکه درنه کړي ، نو که هرچا پرې تکیه وکړه ، نو نهیلی کوي ئې او هرچاورته تمعه وکړه ، نو دناامیدۍ او نیهلیتوب په لور ئې کاږي .
اوس اربعیّن په کربلای معلی کې دمسلمانانو په خورا سترژمنې ځاي بدله شوې ده او دا زیارت په ټولو مسلمانانوبلکې ټولو کسانو او پتمنو ملتونوکې دامام حسین بن علی علیهما السلام دپیروکارو اومینه والو لپاره دیوې باعظمته مانورې په توګه ،یادیدلی شي چې انشاا... له ظلمه به د بشریَت دژغورلو یوه سریزه وي .
که وغواړو داربعیّن په پلی او میلیوني لاریون دقیقه څیړنه اومطالعه وکړو ، نو بې له شکه ډیر مهم وخت ئې ، هغو زیارتوالو ته دخدمت کونې موضوع ده چې په رښتیا ډيره عجیبه خبره ده . یو هغه مشهور شعار چې په دغه پلي میلیوني لاریون کې آوریدل کیږي : خدمت زوار الحسین ،شرف لنا: یعني دامام حسین دزیارتوالو خدمت دمونږ ټولو لپاره شرف اوعزت دی : ټول هغه کسان چې له بیلابیلو هیوادونو له خوا په دغه پلی میلیوني لاریون کې ګډون کوي ،د زیارتوالو په وړاندې د ډول ډول خدمتونو ترسره کولو باندې ډير تعجب کوي . په ټوله لاره کې هرکله چې ستړیا او یا لوږه او تنده احساس کړي ، او آرام ته اړتیا ولري ، نو هیڅ امکان نشته چې پخپلې شاوخواکې د استراحت اویا دلوږې اوتندې دماتولو لپاره ځایونه ونه ویني . له نجفه تر کربلا په ټولې اتیا کلومیټرۍ لاره کې په هروڅو میټروکې د ولسی خدمت کونکي ځایونه جوړ دي او په هغو کې دومره خوړه او خدمتات وي چې ددغو وړیا او صمیمي امکاناتو د وړاندې کولو او د منلو لپاره زیارتوالو ته التماس کوي او د ا د ځان لپاره ډیر زیات اجر ګڼي .
په اربعین کې دغه پلی لاریون له الهي شعائروڅخه دی . دالهي شعائرو خصوصیت دادی چې په زړونو کې تقوا پالي ، پر خداوندمتعال د انسان باؤر زیاتوي او له اهل بیت علیهم السلام سره ئې مینه اوعشق پیاوړی کیږي . په روایتونو کې دي کله څوک دامام حسین حرم ته پلی لاړ شي ، نو دخداي ملائکې ورسره ستړې مه شی کوي او هغه ته دپیغمبر اکر م له خوا سلام رسوي . دکربلا په لاره کې زیارتوال د دغو خبرو حقیقت احساس کوي او په زړه کې ئې تقوا نفوذ کوي .
په حقیقیت کې د اربعین پلی لاریون نور خلک د مونږ د دین منطق ته بولي چې : دغه ا حساسات او ولوله له عقلانیّت پرته امکان نه لري : حتما ئې ترشا یو معرفت موجود دی :
دغه معرفت په هغو پرکوټوسړیو اوښځو په کړاؤ اوزحمت کې چې په زرګونو سختیو او کړاؤنو سره سره ځانونه دکربلا په لور کاږي ، لیدلی شو . دعراقیانو په هغو التماسونو کې چې نه پریږدي ستړي ګامونه د هغوي له خدمت کونکو لاسونو جلاکړی او په ډيرې مینې او دزړه له کومې ئې چاپی کوي . دغه معرفت په خداوندمتعال او دهغه په اولیاؤ پورې اړه لري دهغو بې وزله عراقیانو په التماسونو اوهیلو کې چې د سړک غاړو ته ئې فرشونه اوقالۍ غوړولي وي او له زیارتوالو غواړي چې هلته دمه شي او څه وخوري اووڅښي ، له اهل بیت علیهم السلام او د هغو له پیروکارو اومینه والو سره دخلکو دمینې ژوروالی په ښه ډول احساس کیدلی شي .
دحضرت امام حسین علیه السلام یو زیارتوال وائي :، مونږ ټول وروڼه یو او د مونږ دورورولۍ د اثبات لپاره همدا کافی ده چې اوس مونږ ټول دکربلا په لور په دغې لارې کې حرکت کوو .:
داسلام ګران پیِغمبر حضرت محمد مصطفی (ص)فرمائي :، دما په وسیله خبرداری درکړل شوی او دعلی په وسیله هدایت کیږئ او دحسن په وسیله درسره احسان کیږي او دحسین په وسیله خوشبخت کیږئ او له هغه پرته بدبخت : پوه شئ چې حسین دبهشت یوه دروازه ده ، هرڅوک له هغه سره دښمني وکړي ، نو خداي پاک ورباندې دجنت بوي حرام ګرځوي:.
له دې امله ده چې له نجفه تر کربلا دلارې له کچ کولو وروسته ، ځوان هلکان وینئ چې دکربلا د دروازې په دوه لاري کې ولاړ دي او دلارې لانزدیکیدا د : هذا اقرب الطریق الی الجنه: په ویلو سره یعني دا دجنت په لور خورا نزدې لاره ده ، درته ښئ .
دتهران دپښتو خپرونې خوږومینه والو عاشورا یوې ورځ زیاته څه نه وه ، خو د اغیزو وړانګې ئې تر ابدیَت پورې غزیدلي دي او په پاکو زړونو اوحساسو وجدانونو خپلې اغیزې شیندي . د امام حسین علیه السلام پاڅون له هماغه یوشپتم قمری کال راپه دې دې خوا تراوسه پورې دیوې خوټيدونکي چینې په شان پخپلو پاکو او رڼو اوبوسره دمعرفت ، حقیقت او عدالت تږي خړوبه کوي او دباطل په ضد دزیاتره حق غواړو غورځنګونو الهام بخښونکی دی . دامام حسین عاشق مینه وال زیارتوال هم دهغه حرم پلي لاره کچ کوي څو وښئ په هغه لاره کې چې هغه له ستمګرانو سره دمقابلې او د حق اوعدالت دټينګولوپه خاطر د بشریَت لپاره انځور کړې ده تل پخپل ځاي موجوده ده