بر عالمیان رحمت رحمان زهراست

در هر دوجهان سرور نسوان زهراست

نوری که دهد شاخه‌ی طوبی، از اوست

کوثر که خدا گفته به قرآن، زهراست

ستارگان درخشان‌تر از همیشه‌ی تاریخ در آسمان مدینه پرتو افشانى مى‏ كردند.

شمیم عطر محمدى(صلّی الله علیه و آله و سلّم) در كوچه‏هاى مدینه پراكنده بود و یاس علوى، آنگاه كه به معراج نماز مى‏ رفت، نورش براى اهل آسمان مى‏درخشید و بر چهره‌ی اهل زمین نور مى‏پراكند.

در آن هنگام فاطمه(سلام الله علیها) از سختى كارهاى خانه در زحمت ‏بود. (1)

امیرمؤمنان (علیه‌السلام) آنگاه كه چنین دید، به فاطمه توصیه كرد، نزد پدر برود و خدمتكارى درخواست كند تا در امور منزل یار و همكارش باشد. (2)

وقتى پیامبر(صلّی الله علیه و آله و سلّم) از خواسته‌ی آنان آگاهى یافت، فرمود:

«اى فاطمه چیزى به تو عطا كنم كه از خدمتكار و دنیا با آنچه در آن است، ارزشمندتر است؛

بعد از نماز سى و چهار مرتبه «الله اكبر» و سى و سه مرتبه «الحمدلله‏» و سى و سه مرتبه «سبحان الله‏» بگو و آن را با لا إله إلا الله ختم كن.

این كار برایت از چیزى كه مى‏خواهى و از دنیا و آنچه در آن است، بهتر است‏». (3)

در آن لحظه كه این هدیه‌ی آسمانى به فاطمه(سلام الله علیها) عطا شد، فرمود: «از خدا و رسول خدا راضى شدم.» (4)

ادراك هدیه‌ی بزرگى كه رسول اكرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) به فاطمه(سلام الله علیها) اعطاء كرد، بالاتر از طاقت غیر معصوم است، به گونه‏اى كه انسان از وصف آن عاجز مى‏ماند و فقط از سرچشمه‌ی گفتار معصومین(علیهم السلام) است كه تا اندازه‏اى مى‏توان از بركاتش بهره‏مند شد.

امام باقر(علیه السلام) درباره‌ی تسبیح حضرت فاطمه(سلام الله علیها) مى‏فرماید:

«خداوند متعال با هیچ ستایشى، بالاتر از تسبیحات فاطمه زهرا(سلام الله علیها) عبادت نشده است.

و اگر چیزى افضل از آن وجود داشت، رسول خدا(صلّی الله علیه و آله و سلّم) آن را به فاطمه(سلام الله علیها) اعطاء مى‏كرد.» (5)

تسبیح حضرت فاطمه(سلام الله علیها) كه به مناسبت مداومت آن حضرت در انجام آن، به وى منسوب گردید، در واقع تسبیح حق تعالى است! حضرت امام خمینى در كتاب اربعین حدیث چنین مى‏نگارد:

«...پر واضح است كه تسبیح و تقدیس حق تعالى مستلزم علم و معرفت ‏به مقام مقدس حق و صفات جلال و جمال اوست.» (6)

تسبیح، عبادتى برگزیده است كه هر كس در سیر معنوى خویش به قدر طاقت و معرفتش از آن بهره مى‏گیرد و ائمه(علیهم السلام) قبل از خلقت عالم مادى، به تسبیح ذات اقدس حق مشغول بودند.

حضرت امام خمینى؛ در باب اشاره به مقامات ائمه در كتاب اربعین حدیث چنین مى‏نگارد:

«براى اهل بیت عصمت و طهارت، علیهم الصلوة و السلام، مقامات شامخه‌ی روحانیه‏اى است در سیر معنوى الى الله، كه ادراك آن علماً نیز از طاقت ‏بشر خارج و فوق عقول ارباب عقول و شهود اصحاب عرفان است؛ چنانچه از احادیث ‏شریفه ظاهر مى‏شود كه در مقام روحانیت ‏با رسول اكرم(صلّی الله علیه و آله و سلّم) شركت دارند و انوار مطهره‌ی آنها قبل از خلقت عوالم مخلوق اشتغال به تسبیح و تحمید ذات مقدس داشتند.» (7)

تسبیح از جهتى دیگر عبادتى عمومى بین تمام مخلوقات است. حضرت امام (رحمه الله) در این باره مى‏فرماید:

«آیه‌ی شریفه [و یسبح لله ما فى السموات و الارض] دلالت كند بر تسبیح جمیع موجودات، حتى نباتات و جمادات و تخصیص آن به ذوى العقول از احتجاب عقول ارباب عقول است.» (8)

و باز مى‏فرماید:

«بالجمله، سریان حیات و تسبیح شعورى علمى اشیاء را باید از ضروریات فلسفه‌ی عالیه و مسلمات ارباب شرایع و عرفان محسوب داشت، ولى كیفیت تسبیح هر موجودى و اذكار خاصه‏اى كه به هریك اختصاص دارد، و اینكه صاحب ذكر جامع انسان است و سایر موجودات به مناسبت نشئه‌ی خود ذكرى دارند.» (9)

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ

پی‌نوشت:

1 - ر ك: اسرار و آثار تسبیح حضرت زهرا، علیرضا رجالى تهرانى، ص‏9. (حدیث امام صادق(علیه السلام))

2 - ر ك: همان ص‏18.

3 - ر ك: تسبیحات حضرت زهرا(سلام الله علیها)، عدنان زعفرانى، ص‏9.

4 - همان، ص‏21.

5 - تسبیحات حضرت زهراء، ص‏10، به نقل از علل الشرایع/366.

6 - همان، ص‏14. «ما عبدالله بشى‏ء من التحمید افضل من تسبیح فاطمة(سلام الله علیها). ولو كان شى‏ء أفضل منه لنحله رسول الله(صلّی الله علیه و آله و سلّم) فاطمة(سلام الله علیها).»

7 - شرح چهل حدیث (اربعین حدیث) امام خمینى، ص‏417.

8 - همان، ص‏551.

9 - همان، ص‏654.