آیا اسلام زن را پایین تر از مرد می داند؟

اسلام بین زن و مرد از جنبه انسانیت هیچ تفاوت و تمایزی قائل نیست و ارزش عمل انسان و جایگاه او در نزد خدای متعال به هیچ عنوان ربطی به جنسیت ندارد کما اینکه در آیه شریفه می فرماید:

اسلام بین زن و مرد از جنبه انسانیت هیچ تفاوت و تمایزی قائل نیست و ارزش عمل انسان و جایگاه او در نزد خدای متعال به هیچ عنوان ربطی به جنسیت ندارد کما اینکه در آیه شریفه می فرماید:

مَنْ عَمِلَ صالِحاً مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثى‏ وَ هُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَياةً طَيِّبَةً وَ لَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ ما كانُوا يَعْمَلُونَ (۹۷ نحل) هر كس از مرد و زن عمل شايسته كند و مؤمن باشد او را زندگى نيكو دهيم و پاداششان را بهتر از آنچه عمل مى‏كرده ‏اند مى‏دهيم.

و حتی یک زن می تواند آنچنان مدارج ترقی را طی کند که خدای متعال او را الگویی برای تمام مومنان (اعم از زن و مرد) بر شمارد. و  این بیان در قرآن نسبت به همسر فرعون آمده است.

وَ ضَرَبَ اللَّهُ مَثَلاً لِلَّذينَ آمَنُوا امْرَأَتَ فِرْعَوْنَ إِذْ قالَتْ رَبِّ ابْنِ لي‏ عِنْدَكَ بَيْتاً فِي الْجَنَّةِ وَ نَجِّني‏ مِنْ فِرْعَوْنَ وَ عَمَلِهِ وَ نَجِّني‏ مِنَ الْقَوْمِ الظَّالِمينَ (۱۱ تحریم) و نيز خداى تعالى براى كسانى كه ايمان آوردند مثلى مى‏زند و آن داستان همسر فرعون است كه گفت: پروردگارا نزد خودت برايم خانه‏اى در بهشت بنا كن و مرا از فرعون و عمل او نجات بده و از مردم ستمكار برهان

و از جنبه اجتماعی نیز جنس مونث را می توانیم در یکی از سه جایگاه ببینیم ۱-مادر ۲-دختر ۳-همسر

و اگر کسی اندک آشنایی ای با متون اسلامی درباره این سه جایگاه داشته باشد، می فهمد که هر سه آنها با تکریم و تجلیل یاد شده اند و توجهی کریمانه به آنها لازم شمرده شده است.

از بین صدها روایتی که به جایگاه برجسته و عالی مادر اشاره شده است اینجا تنها یکی را بر می شماریم که حتی در بحث تکریم والدین، مادر اهمیتی به مراتب بیشتر از پدر دارد و امام صادق عليه السلام می فرمایند : مردى خدمت پيامبر صلى الله عليه و آله آمد و عرض كرد: اى رسول خدا! به چه كسى نيكى كنم؟ فرمود: به مادرت. عرض كرد: سپس به چه كسى؟ فرمود: به مادرت. عرض كرد: بعد از او به چه كسى؟ فرمود: به مادرت. عرض كرد: سپس به چه كسى؟ فرمود: به پدرت. الكافي : ٢/١٥٩/٩

همچنین درباره دختر بسیار واضح است که اسلام در محیطی متولد شد که دختر را نمی پسندیدند و حتی تا زنده به گور کردن آن پیش می رفتند و اسلام این عمل را بسیار نکوهیده می دانست و این فرهنگ زشت را از بین برد و به والدین توصیه نمود که جایگاه او را گرامی بدارند و پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمودند : هر كس كه برايش دختر به دنيا آيد و او را اذيّت نكند و حقيرش نشمارد و فرزندان ـ يعنى پسران ـ خود را بر او ترجيح ندهد، خداوند به واسطه آن دختر او را به بهشت مى برد. كنز العمّال : ٤٥٤٠٠

و حتی می توان گفت که اسلام توجه و محبت بیشتر به دختران را توصیه نموده است که پيامبر خدا صلى الله عليه و آله می فرمایند: در عطا كردن چيزى به فرزندان خود ميان آنها برابرى نهيد. اگر قرار بود من يكى را برترى دهم، دختران را برترى مى دادم. كنز العمّال : ٤٥٣٤٦.

درباره همسر نیز روایات بسیاری وجود دارد از جمله آنکه  پيامبر خدا صلى الله عليه و آله می فرمایند : هر چه ايمان بنده بيشتر شود، محبتش به زنش افزونتر مى شود. (النوادر للراوندي : ١١٤/١٠٩) یا آنکه فرموده اند: جبرئيل پيوسته مرا درباره زن سفارش مى كرد ، تا جايى كه گمان بردم طلاق او جايز نيست مگر در صورت انجام فحشا .( بحار الأنوار : ١٠٣/٢٥٣/٥٨) و آن قدر به جایگاه همسر توجه شده است که  امام باقر عليه السلام می فرمایند : آدمى ، نفعی بهتر از همسر شايسته به چنگ نياورده است .( بحار الأنوار : ١٠٣/٢١٧/٢)

حال با توجه به این متون چگونه می توانیم تصور کنیم که اسلام، انسانی را به خاطر جنسیت تحقیر کرده است؟ البته طبیعتا با توجه به نقش های متفاوتی که زن و مرد در جامعه به عهده می گیرند، احکام متفاوتی نیز دارند، اما این احکام صرفا با توجه به نقش هاست. مثلا اگر چه سهم ارث دختر و پسر فرق می کند، اما سهم ارث پدر و مادر فرق نمی کند و به یک اندازه است. یا اگر بحث دیه زن و مرد متفاوت است، آیا جز این است که دیه شوهر در دست زن او قرار می گیرد و در واقع بهره بیشتر به زن رسانده شده است؟ کما اینکه در مساله ادای شهادت نیز مواردی وجود دارد که شهادت دادن در دادگاه در آنها صرفا برای زن است. و به مردان در آن زمینه ها توجهی نمی شود. بنابراین اگر در بعضی موارد نیز احکام متفاوت است، تفاوت ها با توجه به نقش های اجتماعی است و طبیعی است که تفاوت نقش ها، تفاوت حکم را می طلبد و بی توجهی به این تفاوت ها، عین بی عدالتی است.

و آنچه امروزه در فرهنگ غربی مشاهده می کنیم، ضمن آنکه استفاده ابزاری از زن در آن هیچ جای تردیدی ندارد،  اصل پست دانستن زن است چرا که می خواهند، زنان را شبیه مردان کنند تا به زعم خود، زنان را تکریم کنند. حال آنکه اگر زن را پست نمی دانستند، نباید به دنبال شبیه کردن زنان به مردان می رفتند و ارزش زن را وارد شدن در عرصه های مردانه می دانستند.

 

افزودن دیدگاه جدید