هر سال در آخرين جمعه ماه مبارک رمضان شاهد روزي هستيم که در آن مسلمين عليه دشمنان جهان اسلام بالاخص آمريکا و اسرائيل  و در حمايت از مردم مظلوم فلسطين تظاهرات به پا مي کنند و با به نمايش گذاشتن شمه اي از وحدت خود در مقابل قدرتهاي دنيوي قدرت نمايي مي کنند
اين روز روزي است که مسلمين اختلافات قومي و مذهبي خودرا کنار گذاشته و همه يکدل يکصدا بر عليه صهيونيزم بين الملل و ايادي آن مي تازند.
مقدمه:
اما منشا اين روز را فقط و فقط بايستي در انديشه ناب اسلامي حضرت امام خميني (ره)جستجو کرد ،امام (ره)از آغاز جواني پي درپي خطر صهيونيزم را به مردم و مخاطبين گوشزدکردند و با اعلام روز جهاني قدس از جانب امام (ره) ضربه اي کاري بر بر پيکره امپراليزم وارد آمده که امروزه در فلسطين اشغالي شاهديم چگونه رژيم اشغالگر قدس از چندماه قبل با اعمال تدابير شديد امنيتي و وضع قوانين منع تردد در حومه مسجد الاقصي در پي مقابله با خطرات و امواجي است که در اين روز به وقوع مي پيوندد.
نکته اساسي در اين است که امام با اعلام جمعه اخر ماه رمضان فقط مسئله قدس عزيز و فلسطين را مد نظر نداشتند بلکه معنايي فراتر از آن مدنظر بنيانگذار کبير نظام جمهوري اسلامي ايران بود ودر واقع وقتي که امام در مورد روز قدس صحبت مي کردند ،سخنانش تنها با مردم فلسطين نبود،بلکه امام مي خواست تمام نيروها و تواناييهاي بالقوه جهان اسلام را حمع مند و دربرابر جبه ي دشمن صهيونيستي و در مقابل نيروهاي استکبار غربي هم پيمان با آن قرار دهد. در اين مقاله بر آنيم که علاوه بر معناي اخص آن که مربوط است به مسئله فلسطين ،معناي جامع و اعم آنرا نيز مرد بررسي قرار دهيم تا با گوشه هايي از انديشه هاي ناب حضرت امام(ره)به عنوان نافذترين شخصيت جهان اسلام در اين قرون اخير آشنا شويم.
امام و مسئله فلسطين:
درواقع انديشه مبارزه با صهيونيزم و علي الخصوص اسرائيل غاصب يکي از پايه هاي اساس انديشه هاي حضرت امام (ره)بود ،در اين بين نقش مرحوم آيت الله کاشاني بسيار کليدي است لازم است بدانيد اولين سخنراني بر ضد صهيونيزم و اسرائيل در ايران در سال 1327توسط ايشان انجام گرفت و نيز ايشان توانستد اولين تظاهرات مردمي بر ضد اسرائيل را در ايران در همان سال سازماندهي کنند،امام با اثر پذيرفتن از ديدگاههاي ايشان وبا احساس مسئوليتي که در قبال جهان اسلام داشتند پا جاي پاي آيت الله کاشاني گذاشته و درواقع مي توان امام را پرچمدار مبارزه با صهيونيزم در ايران پس از رحلت آيت الله کاشاني دانست اما اولين موضع رسمي امام در قبال اسرائيل مقارن با آغاز مبارزات سياسي وي با رژيم پهلوي در ارتباط با عدم هم سويي اين رژيم با تحريم نفتي اسرائيل و قطع روابط ديپلماتيک همگام با کشورهاياسلامي و عربي بود که اين امر به اواسط سال 1341برمي گردد.امام در مصاحبه اي در اين باره چنين فرمودند:(يکي از جهاتي که مارا در مقابل شاه قرار داده است،کمک او به اسرائيل است.من هميشه در مطالبم گفته ام که شاه از همان اول که اسرائيل به وجود آمد ،با او همکاري کرده،و وقتي که جنگ بين اسرائيل و مسلمانان به اوج خود رسيده بود ،شاه ،همچنين نفت مسلمين را غصب کرده،به اسرائيل مي داد و اين امر خود از عوامل مخالفت من با شاه بوده است.)1 در واقع بايد اذعان داشت امام در بعد داخلي مبارزه با استبداد پهلوي را سرلوحه خويش قرار داده بودند و در بعد خارجي دغدغه فلسطين و آرمان فلسطين اولوين اول سياست خارجي امام را شکل مي داد.ايشان بارها مي فرمودند(من طرفداري از طرح استقلال و شناسائي اورابراي مسلمانان يک فاجعه و براي دولتهاي اسلامي يک انفجار مي دانم و مخالفت با آنرا يک فريضه بزرگ اسلام مي شمارم و به خداوند بزرگ از اين نقشه ها که به دست مسلمان نماها براي اسلام کشيده مي شود پناه مي برم)2يا خود در باره سابقه مبارزه با اسرائيل در سال 1361 مي فرمايند: )بيشتر از بيست سال است که صحبتهاي ما هميشه راجع به اين بود که اسرائيل نبايد که يک کشور مستقلي باشد و بايد اين ظالم رااز اين دنيا برداشت،خطر دارد ،خطرناک است.)3 آري ايشان مبارزه با اسرائيل را وظيفه اي شرعي مي دانستند و اساس آنرا بر قاعده نفي سبيل بنا کرده بودند و همواره صرف مقداري از زکاه و سهم امام را براي اختصاص به مبارزان فلسطيني را جايز مي دانستند و با تمام وجود از آرمان فلسطين دفاع مي کردند.امام براي مبارزه با اسرائيل از همه ي ظرفيتهاي موجود بهره مي بردند و نه تنها در اين رابطه به ملتها آگاهي مي دادند بلکه با دولتها هم با زبان اغنا و هم تهديد سخن مي گفتند در جايي از زبان نصيحت اشتفاده مي کردندو مي گفتند:( من به سران فلسطيني نصيحت مي کنم که دست از رفت و آمدهاي خودشان برداشته و با اتکا به خداوند متعال ،مردم فلسطين و اسلحه خويش تا حد مرگ با اسرائيل بستيزند،چراکه اين رفت و آمدها موجب مي شود که ملتهاي مبارز از شما دلسرد شوند .شما اطمينان داشته باشيد که نه شرق به درد شما مي خورد و نه غرب .با ايمان برخدا و تکيه برسلاح با اسرائيل بجنگيد)4 وآنجا که از شدت گرفتن برخي دول اسلامي با اسرائيل نگران مي شدند از زبان تهديد عليه آنها استفاده مي کردند که شاهد اين مثال تهديد کشورهاي حاشيه جنوبي خليج فارس است.در واقع مي توان ديدگاه امام را در باره صهيونيزم و اسرائيل به اختصار بدينگونه بيان داشت،از نظر ايشان اسرائيل مثل غده ي سرطاني مي ماند که اگر آنرا ريشه کن نکنيم باعث مرگ آرام و خاموش جهان اسلام مي گردد ،هرگونه رابطه با آن حرام است،انديشه صهيونيزم نژادپرستانه و ضد اسلام و انسان است،اسرائيل نوک پيکان مبارزه غرب با اسلام است،اين جنگ نبرد بين اعراب و اسرائيل نيست بلکه نبرد بين اسلام و صهيونيزم و غرب است،اسرائيل از طريق توسل به ابرقدرتها روي پاي خود ايستاده اما بايد با اتکا به خداوند و نيروي خود آنرا شکست دهيم،صهيونيزم از طريق ايجاد شبکه هاي مخفي و فرقه سازي درجهان اسلام مشغول غارت و چپاول ثروتهاي منطقه است هم ثروتهاي مادي و هم معنوي،تنها راه شکست آن بازگشت به خويشتن و هويت اصيل اسلامي است،به رسميت شناختن اصل جهاد قبل از تاسيس حکومت اسلامي که برخلاف انديشه سنتي اخوان المسلمين بود،تعلق داشتن بيت المقدس به مسلمانان و ضرورت محو نمودن اسرائيل از صحنه روزگار وتاکيد براين نکته که حساب يود از صهيونيزم جداست ...
امام و ابتکار روز قدس:
با بررسي مجموعه سخنان حضرت امام در مورد روز قدس به راحتي مي توان پي به فراگير بودن و جهاني بودن اين مفهم در نظر امام برد ،نکته اي که بايد در اينجا بدان اشاره کرد اين است که امام درست دست روي نقطه اي گذاشته اند که وجه مشترک همه مسلمين از همه طيفهاست و مسئله اي فرا مذهبي-فرقه اي و فرا قومي است که اين خود باعث انسجام و وحدت کلمه در درون جامعه اسلامي مي گردد و کسي نمي تواند با بومي کردن آن بقيه را از درگيري با اين مسئله منع کند و نيز هوشياري ديگر امام در انتخاب زمان اين روز است که از ظرافت خاصي برخوردار است چراکه اين روز در روزهاي پاياني ماه رمضان است و عموم مسلمين با تاثير پذيرفتن از آثار معنوي ايم ماه خود را تهذيب و تزکيه داده اند که اين عامل نيز خود بر نفوذ کلام امام برقلوب ايشان افزوده است،اما درباره چيستي و ماهيت اين روز،رجوع به بينات شيواي امام خود بهترين راه براي شناخت اين مفهوم در انديشه امام است،ايشان مي فرمايند : (روز قدس ،يک روز جهاني است ،روزي نيست که فقط اختصاص به قدس داشته باشد،روز مقابله مستضعفين با نستکبرين است ،روز مقابله ملتهايي است که در زير فشار ظلم آمريکا و غير آمريکا بودند،در مقابل ابرقدرتهاست،روزي است کهبايد مستضعفين مجهز بشوند در مقابل مستکبرين و دماغ مستکبرين را به خاک بمالند ،روزي است که بين منافقين و متعهدين امتياز خواهد شد.متعهدين اين روز را روز قدس مي دانند و عمل مي کنند به آنچه بايد بکنند و منافقين،آنهايي که با ابرقدرتها در زير پرده آشنايي دارند و با اسرائيل دوستي ،در اين روز بي تفاوت هستند،يا ملتها را نمي گذارند که تظاهر کنند.روز قدس روزي است که بايد سرنوشت ملتهاي مستضعف معلوم شود. بايد ملتهاي مستضعف اعلام وجود بکنند در مقابل مستکبرين ،بايد همانطورکه ايران قيام کرد و دماغ مستکبرين را به خاک ماليد و خواهد ماليد ،تمام ملتها قيام کنند و اين جرثومه هاي فسادرا به زباله دانها بريزند....روزقدس روزي است که بايد همت کنيد و همت کنيم که قدس را نجات بدهيم و برادران لبناني رااز اين فشارها نجات بدهيم......)5 تا آنجا که مي فرمايند(روز قدس فقط روز فلسطين نيست ،روز اسلام است ،روز حکومت اسلامي است ،روزي است که بايد جمهوري اسلامي در سراسر کشورها ،بيرق آن برافراشته شود ،روزي است که بايد به ابرقدرتها فهماند که ديگر آنها نمي توانند در ممالک اسلامي پيشروي کنند....آنهايي که شرکت ندارند ،مخالف با اسلام هستند و موافق با اسرائيل و آنهايي که شرکت کردند ،متعهد هستند و موافق با اسلام و مخالف با دشمنان اسلام که در راس آمريکا واسرائيل است.روز امتياز حق از باطل است،روز جدايي حق و باطل است)6 نمود عرفان سياسي امام در اين جمله ايشان در مورد اين روز ديدنيست،آنجا که مي فرمايند(در شب قدر مسلمانان با شب زنده داري و مناجات خودرا از قيد بندگي غير خداي تعالي که شياطين جن و انس اند ،رها شده و به عبوديت خداوند در مي آيند و در روز قدس که آخرين روزهاي شهرالله اعظم است ،سزاوار است که همه مسلمانان جهان از قيد اسارت و بندگي شياطين بزرگ و ابرقدرتها رها شده و به قدرت لايزال الله بپيوندند و دست جنايتکاران تاريخ را از کشورهاي مستضعفان قطع و رشته طمع آنان را بگسلانند.)7 همچنين امام در پي بسيج کردن توده ها براي مبارزه با اسکبار بودند و لذا از اثر شعائر داده شده در اين روز هم غافل نبوده اند و فرمودند(.....مسلمين بايد فريادکنند،گمان نکنند که فرياد و شعار فايده ندارند،نخير شعار فايده دارد اما اگر همه فرياد بزنند،فرياد من تنها هيچ چيز نيست،فرياد يک محله يک شهر هيچ چيز نيست.)8
تاثير روز قدس بر مسئله فلسطين:
اعلام روز جهاني قدس از چند جهت داراي اهميت است که عبارتند از:
1. نشان دادن مخالفت همگاني جهان اسلام با موجوديت اسرائيل:ابتکار ماندگار امام خميني در انتخاب روز قدس ،ضمن نشان دادن مخالفت همگاني ملتهاي مسلمان و دنياي اسلام با موجوديت رژيم اشغالگر قدس،مايه تاليف قلوب و نوعي همگرايي در جهان اسلام شده که بدين صورت گام اول براي وحدت اسلامي و تشکيل که همان وحدت کلمه است برداشته شده و راه را براي رسيدن به امت واحده فارق از مليت و نژاد و مذهب هموار مي کند.
2. ايجاد اهرم فشار برعليه رژيم صهيونيستي:از جمله اهرمهاي فشاري که مي توان از آن بر عليه متامع رژيم اشغالگر قدس استفاده کرد روز قدس است عاملي است که همواره باعث از بين بردن مشروعيت اين رژيم در دنيا مي گردد و نيز تکرار هرساله آن ضمن ايجاد گرايش در جهان اسلام به انديشه هاي ناب امام باعث فراموش نشدن آرمان فلسطين در قلوب مومنين مي گردد ،همچنين اين روز موجبات نا امني در داخل مرزهاي رژيم صهيونيستي شده که در مقدمه به گوشه اي از تاثيرات آن بر درون جامعه صهيونيستي اشاره گرديد.
3. خارج کردن مسئله فلسطين از بعد ملي و تبديل آن به بعد جهاني و اسلامي:همانطور که در بالا ذکر شد دشمن صهيونيستي سعي داشت که اين نبرد را به يک منازعه قومي و نژادي بين اعراب و اسرائيل تبديل کند اما با اعلام مواضع امام به عنوان يک مرجع بزرگ ديني در جهان اسلام روحي تازه به بعد اسلامي فراموش شده و نيمه جان مبارزه با اسرائيل دميده شد و باعث گرديد مبارزان فلسطين به جاي انتخاب گزينه هاي چپگرايي ،ملي گرايي و ناسيوناليستي وحتي گرايش به غرب و سازش تنها به گزينه مقاومت اسلامي بينديشند که شکل گيري گروههاي جهد اسلامي بدست فتحي شقاقي و نير جنبش مقاومت اسلامي (حماس)بدست شيخ احمد ياسين ورويگرداني مردم فلسطين از جنبش فتح در انتخابات اخير مجلس ملي که جنبشي سکولار فاقد گزينه فوق بود مويد اين نظر است.
دستاوردهاي روزقدس:
• خنثي کردن توطئه غرب و رژيم صهيونيستي:از جمله تبليغات سوئي که اسرائيل براي مشروعيت بخشيدن به شکل گيري خود انجام داد طرح مسئله سرزميني بدون ملت براي ملتي بدون سرزمين بود که توسط گلدا ماير وزير خارجه اسبق اين رژيم ارائه شد و لب مطلب اين بود که با توجه به دراختيار داشتن رسانه هاي گروهي اعم از روزنامه و شبکه هاي تلويزيوني و سايتهاي اينترنتي اين شعار به ذهن هر بيننده و شنوده خورانده شد و در افکار عمومي جهاني به يک باور عمده و غير قابل خدشه تبديل شد (مثل قضيه ي هولوکاست)اما اين توطئه با استراتؤي امام راحل مبني بر اعلام روز قدس و تظاهرات صدها ميليوني امت اسلام و مستضعفين سرتاسر دنيا اين دروغ بزرگ برملا شد و يکي از اصلي تري فلسفه هاي وجودي تشکيل اسرائيل به زير سوال رفت و مشروعيت آنرا با چالش جدي روبرو کرد.
• تاثير معنوبي بر مسلمانان و ايجاد نوعي مشارکت عمومي:درواقع در اين روز مي توان سايه سنگين انديشه هاي حضرت امام را بر جهان اسلام بوضوح لمس کرد چراکه علاوه بر تزکيه آنان در ماه مبارک رمضان باعث ايجاد نوعي اراده جمعي بين مسلمين براي احقاق حق و بالا بردن روحيه همدلي و ايثار بين آنان شده و نيز به مسلمين اين اعتماد به نفس را اده است که قدس پس گرفتني است و اگر همت و وحدت کلمه باهم توامان گردنند اين کار شدني است .
• به زيرسوال بردن دولتهاي مرتجع و غربگراي جهان اسلام:در واقع همانطور که امام فرمودند اين روز روز امتياز و جدايي بين حق و باطل است و ما شاهد برخي ممانعتها از سوي برخي دول منطقه براي برگزاري تظاهرات هستيم که داشتن رابطه و علقه سياسي بين آن دولت و اسرائيل را نشان مي دهد و از سويي نشانه ي حقانيت کشورهايي است که سعي درباشکوه برگزار کردن اين روز دارند ،چراکه اين روز به نوعي رويارويي مستقيم اسلام و صهيونيزم نيز هست اين پديده را مي توان با مواضع برخي دولتها و گروهها در جنگ 34روزه لبنان و اسرائيل هم مشاهده کرد که برخي دولتها و گروهها منجمله القاعده با اتخاذ مواضعي که نارضايتي آنها را از اين جنگ نشان ميداد،،ماهيت صهيونيستي خود را افشا کردند واز سويي ديگر باعث حقانيت حزب الله لبنان و حاميان وي در سرتاسر دنيا از ونزوئلا درغرب تا اندونزي و مالزي در شرق گرديد.
همچنين از ديگر دستاوردهاي آن مي توان به بالابردن تب اسلامخواهي در بين امت اسلام و نيز مطرح کردن ايران به عنوان ام القراي جهان اسلام و مهياکردن پذيرش تز جمهوري اسلامي در جهان اسلام ،اشاره کرد.