دشمن ترین دشمنان

1- حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند: هوای نفست دشمن ترین  دشمنان تو است. کوشش کن که بر آن غالب و پیروز گردی وگرنه هلاکت خواهد کرد.

منبع : غررالحکم ،ص797

2- حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند: دشمن ترین دشمنان آدمی غضب و شهوت او است. آنکس که بتواند این دو غریزه ی سرکش را مهار کند و آنها را به فرمان خود درآورد، مقام عظیمی دارد و می تواند به اوج انسانیت برسد.

منبع : غررالحکم ،ص 203

3- حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند: عادت بد، دشمنی است که با قدرت بر صاحبش حکومت می کند.

منبع : غررالحکم ،ص 33

انگیزه های دشمنی

4- حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند: آنکس که با روزگار دشمنی کند، هلاک خواهد شد.

منبع تحف العقول ، ص85

5- حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند: تلخ روئی و گرفتگی رخسار باعث جلب دشمنی مردم و دوری از پروردگار است.

منبع : بحار 17، ص 164

6- حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند: کسیکه از خود راضی و خویشتن پسند باشد ، غضب کننده به وی بسیار خواهد بود.

منبع : نهج البلاغه ،کلمه ی 6

7- حضرت امام صادق (علیه السّلام) به عبدالله بن جندب فرموده اند: با کسانیکه از تو بالاترند ستیزه مکن و کسانی راکه از تو پایین ترند مورد استهزاء و تمسخر قرار مده.

منبع : تحف العقول ،ص304

8- حضرت امیر المؤمنین به فرزند خود محمد حنیفه فرموده اند: فقر و بی چیزی، زمینه ی مساعدی برای شکست دین و حیرت زدگی خرد و جلب عداوت و دشمنی است.

منبع : نهج البلغه ، کلمه ی 311

دوست مال اندیش

9- حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند: هزار دوست و همنشین بسیار نیست. ولی یک دشمن برای آدمی البته زیاد است.

منبع : امالی صدوق،ص397

10- حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند: چهار چیز است که مقدار کم آنها هم بسیار است. آتش، خواب، بیماری و دشمنی. یعنی مقدار کم هر یک از این چهار را ناچیز تلقی نکنید بلکه مقدار کم آنها نیز بسیار است و میتواند منشاءِ آثار زیاد باشد.

منبع : بحار جلد 14،ص264

11- حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند: حسد جسم را فرتوت و فانی می کند و کینه توزی آدمی را افسرده می کند و سرانجام همه چیزش را بر باد می دهد.

منبع : غررالحکم، ص 29

فایده دشمن

12- مردی بنام ((جمیل)) سالیان دراز منشی دربار ساسانیان بود. او عصر حضرت امام علی (علیه السّلام) را درک کرد و در ایّام حکومت آن حضرت، سخت فرسوده و پیر شده بود. موقعی که امیر المومنین (علیه السّلام) به نهروان آمد و از حال جمیل پرسش فرمودند، گفتند: در قید حیات است. دستور داد احضارش کنند، وقتی شرفیاب شد حضرت در اوّلین برخورد دید که هوش و حواس و ذهن پیر مرد سالم است و تنها چشم خود را از دست داده است از او سؤال کرد: ای جمیل شایسته است انسان چگونه باشد ؟ جواب داد: باید دوستانش کم باشند و دشمنانش بسیار. فرمودند: ای جمیل سخن تازه و بی ساقبه ای می گویی. همه ی مردم در این نظریّه متّفقند که داشتن دوست زیاد بهتر است. عرض کرد: مطلب آن طور نیست  که گمان کرده اند و سپس توضیح داد که: دوستان زیاد وقتی به انجام حاجت آدمی دست می زنند آنطور که باید و شاید به انجام وظیفه قیام نمی کنند و نتیجه ی معکوس عاید می گردد. مثل آنکه زیادی کشتی بان باعث غرق شدن کشتی می شود. حضرت فرمودند: اینکه میگوئی صحیح است چه آنکه من آنرا آزمایش کرده ام. پس از آن فرمودند: بسیاری دشمن چه فایده دارد؟ جواب داد: وقتی دشمنان انسان زیاد باشند آدمی همواره مراقب کارهای خویشتن است، می کوشد تا سخنی نگوید که از وی خرده بگیرند، یا لغزشی از او بروز نکند تا مورد موأخذه واقع شود و بر اثر مراقبتها و دقّتهای پی گیر برای همیشه از خطا و لغزش مصون خواهد ماند. علی (علیه السّلام) گفته ی پیرمرد را پسندید و نیکو شمرد و مورد تأییدش قرار داد.

منبع: بحار ،جلد 8، ص738

دشمنان

13- حضرت امام صادق (علیه السّلام) فرموده اند: خداوند، پیر نادان، ثروتمند ستمکار، و فقیر متکبّر را دشمن دارد.

منبع : بحار، جلد 1 ،ص31

14- حضرت امام صادق (علیه السّلام) فرموده اند: کسیکه بذر دشمنی و عداوت در دل مردم بکارد ، سرانجام کِشته ی خود را درو خواهد کرد.

منبع : کافی 2 ،ص302

15- حضرت امام جواد(علیه السّلام) فرموده اند: آنکس که از هوای نفس خود اطاعت و فرمانبرداری نماید ، با این عمل آرزوهای دشمن خویش را برآورده است.

منبع : سفینه ی 2 ((هوری))،ص728

16- حضرت امام علی (علیه السّلام) می فرمایند: سخاوت زیاد دوستان را می افزاید ودشمنان را به دوستی می کشاند.

منبع: شرح غرر الحکم۴⁄۵٩٢

17- حضرت رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) فرموده اند: دلهای مردم با این تمایل فطری آفریده شده است که نیکی کنندگان به خود را دوست داشته باشند و بدکنندگان به خویش را دشمن دارند.

منبع: تحف العقول،ص37

18- حضرت امام علی (علیه السّلام) به فرزندش محمد بن حنیفه می فرمودند: فرزند، بر تو از فقر و تنگدستی می ترسم، از آن به خداوند پناه ببر، زیرا فقر باعث نقصان دین، و پریشانی فکر، و مایه ی دشمنی و عداوت است.

منبع: نهج البلاغه فیض ص 1228

19- حسن بن جهم گوید: از حضرت امام رضا (علیه السّلام) شنیدم می فرمودند: دوست هر مردی عقل اوست و دشمنش جهل خود او.

منبع : اصول کافی جلد 1، ص 35

20- حضرت امام جواد (علیه السّلام) فرموده اند: آنکس که از هوای نفس خود اطاعت و فرمانبرداری نماید، با این عمل آرزوهای دشمن خویش را برآورده است.

منبع : سفینه ی 2 ((هوری))،ص728