عزرائیل کلمه ای عبری است.[۱] که نام فرشته قابض جان هاست.

عزرائیل یکی از چهار فرشته برتر الهی است:
پیامبر (ص) فرموده‏اند: خداوند از  از فرشتگان، جبرئیل و میكائیل و اسرافیل و عزرائیل را برگزیده است.[۲]
که در هنگام برپایی قیامت آخرین موجودی است که فانی می شود:

امام سجاد (ع) درباره روز فزع اکبر می فرمایند: «امر فرماید خداوند باسرافیل نفخه دیگرى بدمد كه از آن سرى كه بطرف زمین است صدائى بیرون آید و از آن صدا هیچ جنبنده‌‏اى باقى نماند نه از بشر و نه از جن و نه از شیاطین و نه از غیر ایشان، و از آن سرى كه بطرف آسمان است صدائى خارج شود كه در آسمان ذى روحى باقى نماند مگر آن كسانى كه خدا بخواهد زنده بمانند و آنها عبارتند از جبرائیل و میكائیل و اسرافیل و عزرائیل، پس خداى تعالى فرماید اى عزرائیل چه كسانى باقیمانده‌‏اند (و حال آنكه خودش مى‌‏داند) گوید: أنت الحى الذى لا یموت، پروردگارا جبرائیل و میكائیل و اسرافیل و عزرائیل، پس‏ امر فرماید قبض كند روح جبرائیل و میكائیل و اسرافیل را، سپس فرماید چه كسى باقى مانده (و حال آنكه خودش میداند) ملك الموت گوید بنده ضعیف مسكین تو عزرائیل، خطاب رسد بمیر اى ملك الموت، پس ملك الموت صیحه زند كه اگر این صیحه را مردم پیش از مردن مى‏‌شنیدند همه می‌مردند و تلخى مرگ در دهانش پیدا شود و گوید اگر می‌دانستم در قبض ارواح چنین سخت و تلخست هر آینه مهربانى و مدارا میكردم بمؤمنین.»[۳]

عزرائیل تجلی اسماء قهریه الهی است و با بهره بردن از همین اسماء توانایی قبض ارواح را دارد. کما اینکه در دعا خدا را به حق عزرائیل می خوانیم و در توصیف او می گوییم که اسماء قهریه الهی در نزد او به ودیعت گذاشته شده است.[۴]

[۱]. فرهنگ ابجدى عربى فارسى، متن، ص: ۶۰۸.
[۲]. روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، ج‏۲، ص: ۴۰۵.
[۳]. إرشاد القلوب إلى الصواب، ج‏۱، ص۵۴.
[۴]. أَسْأَلُكَ بِمَا أَوْدَعْتَهُ عِزْرَائِیلَ مِنْ أَسْمَائِكَ الْقَهْرِیَّةِ فَانْفَعَلَتْ لَهُ النُّفُوسُ بِالْقَهْر - بحار الأنوار، ج‏۵۳، ص۲۲۶.