ตัฟซีร ซูเราะฮฺนัศร ตอนที่๒

ด้วยพระนามแห่งอัลลอฮฺ ผู้ทรงเมตตา ผู้ทรงปรานียิ่ง

إِذَا جَاءَ نَصْرُ اللَّهِ وَالْفَتْحُ

ครั้นเมื่อความช่วยเหลือของอัลลอฮฺและชัยชนะได้สำเร็จลง

وَرَأَيْتَ النَّاسَ يَدْخُلُونَ فِي دِينِ اللَّهِ أَفْوَاجًا

และเจ้าได้เห็นประชาชนเข้ารับศาสนาของอัลลอฮฺเป็นกลุ่ม ๆ

فَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّكَ وَاسْتَغْفِرْهُ إِنَّهُ كَانَ تَوَّابًا

 ดังนั้นจงสดุดีด้วยการสรรเสริญพระผู้อภิบาลของเจ้า และจงขออภัยโทษต่อพระองค์เถิด แท้จริงพระองค์เป็นผู้ทรงอภัยโทษเสมอ

โองการแรกของซูเราะฮฺกล่าวว่า ครั้นเมื่อความช่วยเหลือของอัลลอฮฺและชัยชนะได้สำเร็จลงเจ้าก็ได้เห็นประชาชนเข้ารับศาสนาของอัลลอฮฺเป็นกลุ่ม ๆ จริงอยู่ที่ว่าโดยทั่วไปแล้วถ้าหากต้องการควบคุมกองกำลังและประชาชนทั้งหมดจำเป็นต้องเสริมสร้างกองกำลังและเตรียมพร้อมอยู่เสมอ แต่สำหรับผู้ที่ยึดมั่นในอัลลอฮฺ (ซบ.) ทราบดีว่าการช่วยเหลือนั้นต้องมาจากพระองค์เพียงฝ่ายเดี่ยว ฉะนั้นเมื่อเขาประสบชัยชนะจึงไม่แสดงความยโสโอหัง ทว่าเขาจะรีบทำการขอบคุณต่ออัลลอฮฺทันที อัล-กุรอานได้ยืนยันไว้ว่า ดังนั้นจงสดุดีด้วยการสรรเสริญพระผู้อภิบาลของเจ้า และจงขออภัยโทษต่อพระองค์เถิด แท้จริงพระองค์เป็นผู้ทรงอภัยโทษเสมอ

ซูเราะฮฺดังกล่าวได้อธิบายว่า อันดับแรกการช่วยเหลือนั้นมาจากอัลลอฮฺ หลังจากนั้นจึงได้รับชัยชนะพร้อมกับการแผ่อิทธิพลของอิสลามเข้าไปในเขตพื้นที่ยึดครอง (มักกะฮฺ) ทำให้ประชาชนเข้ารับอิสลามกันอย่างถ้วนหน้า ซึ่งทั้งสามโองการถ้าสังเกตจะเห็นว่าเป็นเหตุและผลที่สนับสนุนให้แก่กันและกันอย่างดี เพราะถ้าไม่มีการช่วยเหลือจากอัลลอฮฺ (ซบ.) ชัยชนะอย่างสิ้นเชิงก็จะไม่เกิดขึ้น เมื่อไม่ได้รับชัยชนะย่อมเป็นอุปสรรคขว้างกั้นแนวทางและการเติบโตอันเป็นสาเหตุทำให้ประชาชนไม่กล้ายอมรับอิสลามเป็นกลุ่ม ๆ แน่นอน เมื่อสามขั้นตอนผ่านพ้นไปลำดับต่อไปคือขั้นตอนที่สี่ได้แก่ การขอบคุณและถวายการสรรเสริญแด่อัลลอฮฺ (ซบ.) พระผู้อภิบาลผู้ทรงเกรียงไกรผู้ทรงช่วยเหลือให้ประสบความสำเร็จและมีชัยชนะเหนือศัตรู

ตัสบีห์ หมายถึงการยอมรับในพิสุทธิคุณของอัลลอฮฺ (ซบ.) จากข้อตำหนิและความบกพร่องทั้งปวง

ฮัมดิ หมายถึง การสรรเสริญพระองค์แต่เพียงผู้เดียวเนื่องจากพระองค์คือ พระผู้ทรงมีคุณลักษณะสัมบูรณ์ทุกประการ

 อิสติฆฺฟารฺ  หมายถึงการแสดงออกของมนุษย์ หรือการลุแก่โทษต่อหน้าพระพักตร์ของพระองค์ เมื่อมนุษย์ได้กระทำความผิดบาป

ชัยชนะที่ยิ่งใหญ่นี้เองเป็นสาเหตุผู้คนทั่วไปไม่อาจคิดได้ว่าอัลลอฮฺ (ซบ.) ทรงปล่อยให้พลพรรคของพระองค์อยู่ตามลำพัง (พระองค์ทรงบริสุทธิ์จากความคิดเหล่านี้) และจงรู้ไว้ว่าอัลลอฮฺ (ซบ.) ทรงพลานุภาพในการปฏิบัติตามสัญญาของพระองค์ มนุษย์ต่างหากที่มีความบกพร่องและยอมสารภาพในความบกพร่องของตน

การพิชิตมักกะฮฺเป็นชัยชนะที่ยิ่งใหญ่ของอิสลาม

ชัยชนะที่มีเหนือมักกะฮฺนับเป็นศักราชใหม่สำหรับการเผยแพร่อิสลาม และเป็นความพ่ายแพ้ครั้งยิ่งใหญ่สำหรับผู้ปฎิเสธซึ่งพวกเขาได้ต่อต้านอิสลามมาเป็นเวลานานถึง ๒๐ ปีด้วยกัน ขณะเดียวกันชัยชนะในครั้งนี้ยังเป็นการขุดรากถอนโคนบรรดาเจว็ดทั้งหลายที่สถิตอยู่ในมักกะฮฺมาเป็นเวลานานนับศตวรรษให้หมดไปอย่างสิ้นเชิง พร้อมกับเป็นการประกาศว่าอิสลามนั้นพร้อมที่จะแพร่ขยายไปสู่อาณาจักรอื่น ๆ