อิหร่านเริ่มยุติโครงการนิวเคลียร์

วิกฤตนิวเคลียร์ในตะวันออกกลางเริ่มผ่อนคลาย หลังจากอิหร่านเริ่มยุติการเสริมสมรรถนะแร่ยูเรเนียม ตั้งแต่เมื่อวานนี้ ตามข้อตกลงกับ 6 ชาติมหาอำนาจ ที่นำไปสู่การผ่อนคลายมาตรการคว่ำบาตรของชาติตะวันตกต่ออิหร่าน และยังนำไปสู่การยุติความเป็นปรปักษ์ระหว่างอิหร่านกับชาติตะวันตก ที่ดำเนินมาตั้งแต่ปฏิวัติอิสลามเมื่อปี 1979

สำนักข่าวทีวีชีอะฮ์ ฝ่ายข่าวต่างประเทศ รายงานว่า ทบวงการพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ หรือ ไอเออีเอ ระบุว่า อิหร่านเริ่มควบคุมการเสริมสมรรถนะแร่ยูเรเนียมแล้ว ตั้งแต่เมื่อวานนี้ ตามข้อตกลงที่อิหร่านได้ให้สัญญาไว้กับกลุ่ม P5+1 หรือ สมาชิกถาวรคณะมนตรีความมั่นคงของยูเอ็น 5 ชาติ คือ สหรัฐฯ รัสเซีย จีน อังกฤษ และฝรั่งเศส บวกกับเยอรมนี ที่นครเจนีวา เมื่อเดือนพฤศจิกายนปีที่แล้ว

เจ้าหน้าที่ของไอเออีเอ ยังออกมายืนยันว่า โรงงานเสริมสมรรถนะแร่ยูเรเนียมแบบหมุนเหวี่ยงที่เมือง Natanz และ Fordo ได้ยุติการเสริมสมรรถนะยูเรเนียมเกิน 5 เปอร์เซ็นต์แล้ว

โครงการนิวเคลียร์ของอิหร่าน เริ่มขึ้นครั้งแรกในปี 2002 ในการสร้างเตาปฏิกรณ์นิวเคลียร์ภายใต้ความร่วมมือกับรัสเซีย แต่สหรัฐฯประท้วง ต่อมาในปี 2005 อดีตประธานาธิบดีมามูด อะมาห์ดิเนจ๊าด ประกาศฟื้นแผนการสร้างโรงงานเสริมสมรรถนะแร่ยูเรเนียมอีกครั้ง แต่ระบุว่าเพื่อใช้ในการผลิตกระแสไฟฟ้าเท่านั้น
แม้ว่าอิหร่านจะอนุญาตให้เจ้าหน้าที่ของไอเออีเอ เข้าไปตรวจสอบหลายครั้ง แต่ก็ไม่สามารถสร้างความกระจ่างให้กับชาติตะวันตกได้ ถึงวัตถุประสงค์ที่แท้จริง ที่หลายฝ่ายวิตกว่าอาจนำไปสู่การสร้างอาวุธนิวเคลียร์ในอนาคต ซึ่งทำให้ชาติตะวันตกลงโทษอิหร่านด้วยมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจในช่วงหลายปีที่ผ่านมา
ฮาซัน โรฮานี นักการเมืองสายกลาง คว้าชัยชนะในการเลือกตั้งประธานาธิบดีอิหร่าน ในเดือนมิถุนายนปีที่แล้ว ส่งผลให้การเจรจาที่นครเจนีวา ของสวิตเซอร์แลนด์ ในข้อตกลงเกี่ยวกับโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่านประสบความสำเร็จ เมื่อวันที่ 24 พฤศจิกายนที่ผ่านมา และเริ่มมีผลบังคับใช้เมื่อวานนี้ สำหรับข้อตกลงดังกล่าว ให้เวลาอิหร่าน 6 เดือน ในการยุติการเสริมสมรรถนะยูเรเนียมเกิน 5 เปอร์เซ็นต์, ต้องทำให้ยูเรเนียมเสริมสมรรถนะ 20 เปอร์เซ็นต์ เจือจางลง หรือเปลี่ยนรูปจนไม่สามารถนำกลับมาเสริมสมรรถนะใหม่ได้ ต้องยุติการติดตั้งเครื่องเสริมสมรรถนะยูเรเนียมเพิ่มเติม รวมถึงอนุญาตให้เจ้าหน้าที่ไอเออีเอ เข้าไปตรวจสอบโรงงานในเมือง Natanz และ Fordo ได้ทุกวัน  และหากอิหร่านสามารถปฏิบัติตามข้อตกลงดังกล่าวได้ตามกรอบเวลา 6 เดือน ชาติตะวันตกก็สัญญาว่า จะไม่ออกมาตรการคว่ำบาตรอิหร่านเพิ่มเติม และอาจระงับมาตรการคว่ำบาตรบางส่วน ซึ่งจะทำให้อิหร่านซื้อขายทองคำ โลหะมีค่า รถยนต์ รวมไปถึงน้ำมันปิโตรเลียมได้อีกด้วย

ทันทีที่อิหร่านเริ่มการควบคุมการเสริมสมรรถนะยูเรเนี่ยม ของตนเมื่อวานนี้ สหรัฐฯ และอียูก็เริ่มระงับมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจบางส่วนต่ออิหร่านในวันเดียวกัน และมีผลบังคับใช้โดยทันที

ขณะที่รัฐมนตรีต่างประเทศอังกฤษ ออกมาชื่นชมอิหร่าน แต่ก็ย้ำว่า มาตรการคว่ำบาตรบางส่วนยังไม่ยกเลิก เนื่องจากยังต้องกดดันอิหร่านให้ปฏิบัติตามข้อตกลงให้เสร็จสมบูรณ์ก่อน