แนวทางที่ถูกต้อง และง่ายในการเลือกมัรญิอฺตักลีดที่มีความรู้สูงสุด สำหรับบุคคลที่เพิ่งเข้ารับอิสลาม และไม่สามารถแยกแยะอุละมาอฺได้คืออะไร?

คำถาม

กรุณา อธิบายวิธีการเลือกมัรญิอฺที่มีความรู้สูงสุด และพยานที่ยุติธรรมสองคน? วัตถุประสงค์คือผู้เป็นพยานสองคนต้องเป็นมุจญฺตะฮิดด้วยหรือไม่? ถ้าหากผู้ที่เพิ่งจะเป็นมุสลิมใหม่ ไม่สามารถรู้จักอุละมาอฺหรือพูดภาษาเปอร์เซียได้ หรือเขาไม่รู้จักมุจญฺตะฮิดคนใดเลย เขาจะมีวิธีเลือกมัรญิอฺตักลีดได้อย่างไร? ในทำนองเดียวกัน ริซาละฮฺ ที่เป็นภาษาอังกฤษนั้นมีประเด็นที่ยากกว่า เนื่องจากต้องมีพยานที่ยุติธรรมสองคน แล้วคำว่า อุละมาอฺ ในภาษาอังกฤกนั้นครอบคลุมถึงทุกคน และทุกความรู้ ซึ่งไม่จำกัดอยู่แค่ผู้รู้ในวิชาการอิสลามเท่านั้น หรือเฉพาะผู้ที่เป้นมุจญฺตะฮีดอย่างเดียว

คำตอบ

ผู้ที่ไม่รู้ต้องสอบถามจากผู้รู้ ถือเป็นเงื่อนไขที่วางอยู่บนวิทยปัญญาอย่างแท้จริง และได้รับการสนับสนุนจากสังคมมนุษย์ชาติทั้งหมดด้วย เนื่องจากบุคคลหนึ่งไม่อาจรู้ หรือมีความสามารถเชี่ยวชาญในทุกเรื่องได้ ด้วยเหตุนี้เอง ในเรื่องที่ตนไม่มีความรู้และไม่เชี่ยวชาญนั้น จำเป็นต้องสอบถามจากผู้ที่มีความเชี่ยวชาญ การตักลีดกับผู้มีความรู้สูงสุด ในความหมายของฟิกฮฺนั้น หมายถึงบุคคลที่ไม่มีความเชี่ยวชาญในเรื่องฟิกฮฺ ดังนั้น ต้องตักลีดกับมุจญฺตะฮีดที่มีความเชี่ยวชาญสมบูรณ์ในเรื่องฟิกฮฺ และมีความรู้มากกว่ามุจญฺตะฮิดท่านอื่น (อะอฺลัม) ซึ่งเขาจะต้องปฏิบัติหน้าที่ทางชัรอียฺของตนตามคำวินิจฉัยของมัรญิอฺท่าน นั้น

สำหรับการรู้จักมัรญิอฺที่มีความรู้สูงสุด (ผู้มีความเชี่ยวชาญในเรื่องฟิกฮฺมากกว่าคนอื่น) มีการกำหนดแนวทางไว้ 3 แนวทางด้วยกัน เพื่อให้ประชาชนสะดวกสบายและสามารถเลือก และรู้จักมัรญิอฺตักลีดด้วยความมั่นใจได้จากสามแนวทางนั้น :

หนึ่ง : เราต้องมั่นใจด้วยตัวเอง, เช่น เขาผู้นั้นเป็นผู้รู้และสามารถแยกแยะมุจญฺตะฮิดที่มีความรู้สูงสุดได้

สอง : มีผู้รู้สองคนที่ยุติธรรม สามารถยืนยันในความรู้ของมุจญฺตะฮิดท่านนั้นได้ และรับรองว่าท่านเป็นผู้มีความรู้สูงสุดกว่าคนอื่น โดยมีเงื่อนไขว่าผู้รู้ที่มีความยุติธรรมสองคนอื่นต้องไม่มีความเห็นขัดแย้ง หรือไม่เห็นด้วยกับเขา

สาม : ผู้รู้กลุ่มหนึ่ง ได้ยืนยันและรับรองการเป็นมุจญฺตะฮิดที่มีความรู้สูงสุด ซึ่งสามารถเชื่อถือได้ในคำพูดของเขา และก่อให้เกิดความมั่นใจในความรู้สูงสุดของเขา[1]

ปัจจุบัน เนื่องจากความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี ไม่ว่าจะอยู่ ณ จุดใดบนโลกใบนี้ ก็สามารถรู้จักสถาบันศาสนา และผู้รู้ได้ตลอดเวลา  และยังเรียนรู้จักปัญหาเรื่องการตักลีดได้ด้วย ดังนั้น เขาสามารถเลือกมัรญิอฺตักลีดได้อย่างสะดวกสบาย จำเป็นต้องกล่าวถึงคือ น่ายินดีว่าปัจจุบันบรรดาคณาจารย์ระดับสูงของสถาบันสอนศาสนา ณ เมืองกุม ได้แนะนำผู้รู้ที่มีคุณสมบัติของมุจญฺตะฮิดสมบูรณ์ ในฐานะของมัรญิอฺตักลีดไว้หลายคนด้วยกัน ซึ่งมุสลิมทุกคนสามารถเลือกปฏิบัติตามอุละมาอฺเหล่านั้น ในฐานะมัรญิอฺตักลีด ซึ่งประกอบด้วย:

1.อายะตุลลอฮฺ อัลอุซมา ซัยยิด กาซิม ฮาอิรียฺ

2.อายะตุลลอฮฺ อัลอุซมา ซัยยิด อะลี คอมเมเนอี

3.อายะตุลลอฮฺ อัลอุซมา ซัยยิด อะลี ซิตตานียฺ

4.อายะตุลลอฮฺ อัลอุซมา ซัยยิด มูซาวี ชะบัยรียฺ ซันญานียฺ

5.อายะตุลลอฮฺ อัลอุซมา เชค ลุฎฟุลลอฮฺ ซอฟียฺ ฆุลภัยฆอนี

6.อายะตุลลอฮฺ อัลอุซมา เชค นาซิร มะการิมชีรอซียฺ

7.อายะตุลลอฮฺ อัลอุซมา เชค วะฮีด โครอซานียฺ

ซึ่งมุสลิมทุกคนสามารถเลือกปฏิบัติตามอุละมาอฺเหล่านั้น ในฐานะมัรญิอฺตักลีด ท่านหนึ่งท่านใดก็ได้ และกิจการงานของตนให้ถือปฏิบัติตามคำวินิจฉัยของท่าน ที่มีอยู่ในริซาละฮฺ เตาฎีฮุลมะซาอิล ในกรณีนี้ท่านจะมั่นใจได้ว่าได้ปฏิบัติหน้าที่ทางชัรอียฺของท่านแล้ว

ส่วนเกี่ยวกับการแปลหนังสือ ริซาละฮฺเตาฎีฮุลมะซาอิล เป็นภาษาอื่น เช่น ภาษาอังกฤษ จำเป็นต้องกล่าวว่า ปัจจุบันได้ทุ่มเทอย่างจริงจังแล้วในเรื่องดังกล่าว  แต่ก็น่าเสียดายว่าปัญหาดังกล่าวก็ยังไม่จบสิ้น ยังมีช่องว่างอยู่อีก แต่ก็หวังว่าในอนาคตอันใกล้นี้จะมีการทุ่มเทให้มากยิ่งขึ้นต่อไป เพื่อจัดทำสิ่งที่ดีกว่า

อย่างไรก็ตามคำตอบของท่าน อายะตุลลอฮฺ มะฮฺดะวี เตหะรานนี (ขออัลลอฮฺทรงปกป้องท่าน) สามารถศึกษาเพิ่มเติมได้จาก:

ด้วยการตรวจสอบจากผู้รู้ที่ยุติธรรมสองคน เชื่อถือได้ หรือมีชื่อเสียงน่าเชื่อถือ และมั่นใจได้ หรือทุกวิธีการที่จะทำให้เรามั่นใจได้ เราสามารถกำหนดมัรญิอฺตักลีดได้ตัวยตัวเอง ลิงก์ไปยังไซต์ อิสติฟตาอาต

[1] เตาฎีฮุลมะซาอิล (อัลมะฮัชชี ลิลอิมาม อัลโคมัยนี) เล่ม 1, หน้า 15, แน่นอนวัตถุประสงค์ของผู้รู้ ในประโยคดังกล่าว หมายถึง ผู้รู้ในวิชาการอิสลาม