ลัทธิวะฮาบีย์

 “วะฮาบีย์” คือใครกัน? พวกเขามีแนวความคิดเช่นไรเกี่ยวกับหลักศรัทธาในอิสลาม 

 ทำไมพวกเขาถึงประกาศตนว่า  “เขาเป็นมุสลิมกลุ่มเดียวเท่านั้น ที่ยึดในกิตาบุลลอฮ์และซุนนะฮ์”

           แนวคิดวะฮาบีย์เริ่มมีขึ้นในฮิจเราะฮ์ศักราชที่ 8  โดยชัยค์ อิบนุตัยมียะฮ์  นักปราชญ์สายฮัมบาลี  เขาคือบุคคลแรกที่เผยแพร่คำสอนที่ผิดพลาดเกี่ยวกับหลักศรัทธาในเอกภาพของพระผู้เป็นเจ้า  ด้วยกับการตีความอัลกุรอานอย่างฉาบฉวยเช่น การที่เขากล่าวว่าพระองค์ทรงมีเรือนร่าง  แนวคิดนี้ได้เริ่มแพร่หลายอย่างหนักอีกครั้งในช่วงฮิจเราะห์ศักราชที่ 12   โดยชัยค์ มุฮัมมัด บินอับดุลวาฮาบ  ซึ่งเป็นลูกศิษย์และทายาททางความคิดของอิบนุตัยมียะฮฺ   ชัยค์มุฮัมมัดผู้นี้แหละคือผู้ก่อตั้งแนวทาง “วะฮาบีย์”  ซึ่งเป็นชื่อที่เรียกขานตามชื่อบิดาของเขา    ชัยค์มุฮัมมัดได้เผยแพร่แนวคิดโดยใช้ช่องทางทางการเมือง  ด้วยการฉกฉวย ปล้นชิง และเข่นฆ่ากลุ่มชนผู้ที่ปฏิเสธความเชื่อของเขาเฉกเช่นผู้ปฏิเสธศาสนา (กาเฟร)   บุคคลแรกที่ตอบโต้แนวคิดของเขา คือ พี่ชายเขาเอง  ชัยค์ สุลัยมาน  โดยเขียนหนังสือชื่อ อัศ-เศาะวาอิก อิลาฮียะฮ์   และนักปราชญ์ชีอะฮ์คนแรกที่ตอบโต้ คือ ชัยค์ ญะอ์ฟัร กาชิฟ ฆิฎอ โดยการเรียบเรียงเอกสารชื่อว่า “มัน ฮิญุรรอซาด” เพื่อตอบสารของอับดุล อาซีซ บินซาอูด เจ้าชายในราชวงศ์ซาอุดิอาระเบีย   ถึงแม้ว่าจะมีกระแสวิพากษ์วิจารณ์และคัดค้านแนวคิดนี้อย่างต่อเนื่อง   แต่แนวคิดวะฮาบีย์ยังคงอยู่รอดมาถึงปัจจุบัน  เนื่องจากมีชนชั้นปกครองในราชวงศ์ซาอุดี้ให้การอุปถัมภ์อยู่  อันสืบเนื่องมาจากผลประโยชน์อันใหญ่หลวงที่เขาได้รับจากบ่อน้ำมันนั่นเอง

          ตัวอย่างความเชื่อที่วะฮาบีย์ถือว่าเป็นสิ่งต้องห้าม หรือตั้งภาคี (ชิริก) ได้แก่  การทำนุบำรุง หรือปลูกสร้างอาคารบนสุสาน  การจัดงานเพื่อให้เกียรติและรำลึกในวันประสูติของท่านศาสดา (ศ็อลฯ)  การขอดุอาอ์โดยผ่านสื่อ (ตะวัซซุล)  การขอความอนุเคราะห์ (ชะฟาอะฮ์)  การเยี่ยมเยียนสุสาน  ฯลฯ