عقلوں کورے لوک آکھن گے اپنے پہلے قبلے ولوں کیوں انہاں
نے منہ بھوایا، دس انہاں نوں اللہ دے ای چڑھدے لہندے
جس نوں چاہے پا دیندا اے سدھے راہے تے اس کر کے اساں تہانوں سدھ
راہیاں دی ٹولی کیتا، تاں جے رہوو نمونہ بن کے لوکاں اندر، ہے رسول
تہاڈے اندر آپ نمونہ بنیا ہویا۔
پہلا قبلہ اساں بنایا سی اس کرکے تاں جے ایہہ گل نتر جاوے، اگّوں
کون رسول اساڈے دے نیں پچھے ٹردے کیہڑے کُھریاں وٹ جاندے
نیں۔ بے شک ایہہ ازمائش ہے سی واہوا بھاری، اڈ انہاں توں رب جنہاں
نوں راہے پایا، اللہ ناہ ایمان خراب تہاڈا کرنے واہتے کم ایہہ کیتا، اوہ تاں
لوکاں دا دردی اے نالے مہری۔(١٤٣)
اَس (اسیں) تکدے سی منہ اسماناں ول کویں توں کردا ہے سی، ایسے توں
ایں تیری مرضی دے قبلے ول منہ تیرا پرتانے دی ای سوچ لئی سی، توں
ہن مانک مسجد ول ای منہ کرنا ایں، اگوں لگ کے جس کسے وی تھاویں
ہووو منہ اوس دے ول ای کرسو، اہل کتاباں نوں معلوم ایں ایہہ گل
حقی رب اوہناں دے ولوں ہے وے، اللہ اوہناں دے کرتوتاں توں ناہ غافل۔(١٤٤)
اوپرے لگدے لفظ:
٭منہ بھوایا: منہ موڑیا، ٭نترجاوے: صاف ہو جاوے، ٭کُھریاں وٹنا: چھڈ کے دوڑ جانا ٭مانک مسجد: خانہ کعبہ ٭حقی: سچی

تیرا قبلہ اہل کتاب ایہہ منسن ناہیں، لکھ اوہناں نوں نال دلیلاں دے
سمجھاویں ،پر ہُن تُوں وی اوہناں دا ناہ قبلہ منسیں اوہ آپوں وی اک دوجے
دے قبلے نوں ناہ مندے۔
ربّوں صاف ہدایت اک آ جانے تے وی اج توں اگے من ترنگ
اوہناں دی کوئی جے تُوں منّی، تُوں وی نافرماناں وچوں ہو جاویں دا(گا) اَس
کتاب جنہاں دی جھولی پائی ہے وے اوہ تاں اس نوں اپنے جایاں وانگ
پچھانن، ہاں اوہناں دے وچوں بعضے جاندیاں وی حق چھپاون، حق تے
اوہوا جو رب گھلیا، توں اوہناں دے نال ناہ رکھیں لاگا داگا، جیہڑے
شک نوں رِڑکن والے۔
ہر کوئی اے اپنی سیدھے لگا ہویا، اک دوجے توں چنگیائیاں وچ اگے
لنگھو، منہ تہاڈا جس کسے وی پاسے ہوسی اللہ کول تہاڈے ہو سی، اللہ ہر
کم کرنے اُتے قادر ہے وے۔
مانک مسجد دل منہ کر تُوں جتھے وقت نماز آ جاوے ایہہ فرمان اے
رب تیرے دا، اللہ اس توں ناہ بے خبرا جو کُجھ وی اے عمل تہاڈا۔
جد وی جتھے ہوویں مانک مسجد ول منہ کر توں رل مل کے وی جتھے
ہووو منہ کرو اوسے ول ای تاں جے لوک خلاف تہاڈے گل کرن
ناہ،پُٹھیاں کرنے والے جیہڑے، اوہناں کولوں ڈرنا ناہیں ڈرو تے میرے
کولوں،تاں جے اپنی دین تہاڈی جھولی پاواں تے انج تسیں ہدایت پاؤ(١٥٠)
اوپرے لگدے لفظ:
٭اپنے جایاں وانگ: چنگے جانوواں وانگ، ٭لاگا داگا: رشتہ ، سانگا،

جویں رسول تہاڈے وچوں گھلیا ول تہاڈے تاں جے اوہ آیات
اساڈی پائے کن تہاڈے، نالے مانجے اوہ تہانوں تے سمجھائے دینی تے
دنیاوی گلّاں، سار ودھائے، سار تساں ناہ جس دی اگے (قبلے والی وی گل
انجے) یاد رکھےسو دے (گے) جے مینوں، یاد تہانوں میں وی رکھساں، انکاری
ہوون دی تھاویں میری نیکی جانو۔(١٥٢)
اے ایمان لیائے لوکو صبر صلاتے نوں ایں دل دی ٹیک بناؤ اللہ بے
شک صابر لوکاں دا ای ساتھی، راہ خدا دے جاناں وارن وا لڑیاں نوں مردہ
مول ناہ سمجھو اوہ امر نیں،ہاں ایہہ گل تہاتھوں اُچی۔
اساں کٹھالی وچ تہانوں سر پر پانا، تھوڑا باہلا خوف لیا کے، بھکھاں پا
کے،مالاں جاناں، ہور پھلاں دی گھاٹ وکھا کے، تے انت اوہناں دی ای
چنگی جو ناہ ڈولن، جیہڑے کہن مصیبت ویلے ساڈا سب کُجھ اللہ دا اے
اوسے ول ای پرت اساڈی رب دی شاباش نالے رحمت اوہناں واہتے،
ہین اوہوا ای سدھے راہ تے۔
اوپرے لگدے لفظ:
٭کن پائے: سناوے، دسے، ٭ مانجے: پاک کرے، صاف کرے، ٭ٹیک بناؤ: آسرا بناؤ ٭کٹھالی: ازمائش، ٭سرپر: لازمی، ضروری، ٭باہلا: بوہتا، ودھ،

بے شک ہین صفاتے مروہ یاداں بھریاں ربی تھاواں، جیہڑا حج
کرے یا عمرہ ماڑی گل ناہ اس دے واہتے جے اوہناں وچ پھیرے لائے
، کھلے دل دے نال کرے کم چنگا جیہڑا اللہ اُس دی قدر کریندڑتے
جانندڑ۔ (١٥٨)
جیہڑے لوک چھپاون ساڈے ولوں گھلیاں کھریاں متاں ہور وی
راہ دس گلاں، لوکاں واہتے وچ کتاب اگیڑن پچھوں، اوہناں اُتے رب
دی لعنت نالے لعنت لعنت کر دے ہر بندے وی، ہاں جنہاں نے توبہ
کیتی، پاٹی سیتی، اتے چھپاوٹ ول ناہ آئے،میں اوہناں دی توبہ منّی،
کیوں جے میں تے توبہ من آں نالے مہری۔(١٦٠)
اوپرے لگدے لفظ:
٭صفا مروہ: دو پہاڑیاں جیہناں دے وچکار بی بی حاجرہ حضرت اسماعیل لئی پانی دء بھال وچ دوڑیاں سن اتے پھیر اللہ نے حاجیاں تے ایہہ سنت پوری کرن لئی اہناں وچکار دوڑن نوں حج دا انگ بنا دتا۔ ٭عمرہ: حج دے دیہاڑے توں اڈ کسے ہور دناں وچ حج دے سارے انگ نبھاؤناں۔ ٭جانندڑ: جانُوں،

جیہڑے لوکی کافر ہوئے کافر موئے اوہناں واہتے لعنت رب دی
سنے ملائک نالے ساری لوکائی دی، ایسے حالت وچ اوہ رہسن، ناہ عذاب
گھٹےسی،ناہ ایں مہلت ملسی۔
ہے معبود تہاڈا اکو، اس رحمان رحیموں وکھرا کوئی وی معبود ناہ دُوجا
کیوں جے عقلاں ورتن والے لوکاں واہتے، ایہہ کرشمے ای کافی نیں
، اسماناں نُوں تے دھرتی نُوں پیدا کرنا، رات دِناں دی فرقا فرقی، پانی اُتے
تردی بیڑی جس توں لوکی لابھ اُٹھاون، پانی کر کے اسماناں توں اللہ جو کُجھ
نازل کردا جس دے فیضوں موئی مٹی جیوں پیندی اے، تے اس اُتے
ہر طرحاں دے جیندل پھر دے، رلک ہواواں دی بدلاں دی، دھرتی تے
اسماناں دے وچ کر کے جیہڑے واگاں منّی پھر دے، مڑ وی انج دے
لوکی ہے نیں غیر اللہ نوں جو بروبر اس دے گن دے، حُب اوہناں دے
نال اوہناں دی اللہ دی حُب ورگی جاپے، ہاں جیہڑے ایمان لیائے اللہ
دے نال حُب اوہناں دی سب توں پیڈی، تے پُٹھکار کدے اج کرن
تصور اس دا جدوں عذاب اوہناں نے تکنا تے محسوس اوہناں نوں ہونا، بے
شک سارے وس اللہ دے اپنے ہتھ نیں تے اللہ دی پھینٹی ڈاہڈی۔(١٦٥)
اوپرے لگدے لفظ:
٭لابھ اٹھاون: فیدہ چُکن ٭فیضوں: برکت نال، ٭جیندل: جیوندے ٭رلک: مست، تار بنھ کے ٭حُب: پیار، موہ، ٭پیڈی: ڈاڈھی، پُٹھ کار: بھیڑے کم کرن والے، ٭تصور: سوچ

اس ویلے تے اگے لگاں پچھے لگاں توں کنی کھسکانی دینی جدوں
عذاب دکھالی، سارے رستے بند ہو جانے اس ویلے کہسن پچھ لگے،کدے
اسانوں مڑ کے ویلا ہتھ آجائے اسی اہناں نوں انجے چھڈئیے جیوں اہناں
نے چھڈیا سانوں، انج کرتوت اوہناں دے حسرت وچ بدلدے رب
وکھاوے دا (گا) اوہناں نوں، پر اوہناں نوں اگ چوں نکلن واہتے رستہ ملنا ناہیں۔
لوکو ہے حلال تے ستھری جیہڑی شے وی اس دھرتی دی، اس نوں
کھاؤ،پر شیطانی پیہڑے پیہڑے ناہ جایا جے اوہ تہاڈا دشمن ہے وے
ظاہرم ظاہرا اوہ بریائی تے بدکاری ول تہانوں کھچے، تے اللہ دے سر اوہ
پکڑ مڑھنے تے اکسائے، جد کدے اوہناں نوں کہیئے اللہ نے جو نازل کیتا
اس تے چلو، اوہ آکھن جے اوسے راہ اساں تے چلنا جس تے ساڈے وڈ
وڈیرے چلدے آئے بھاویں اوہناں دے اوہ وڈھے سوجھ کسے ناہ گل
دی رکھدے تے بے راہے ٹر دے ہے سن۔(١٧٠)
اوپرے لگدے لفظ:
٭اگے لگ: موہری، آگُو٭پیہڑے: راہ٭اُکسائے: راضی کرے

مُنکر لوک اس اِجڑ وانگوں ہاک جنہوں چروال تے مارے، پر اوہ کُوکر
تے سد نالوں ودھ ناہ کُجھ وی سمجھن، (ایہہ کافر نیں) بولے،گنگے، انھے عقلوں کورے۔
اے لوکو جو رزق تہانوں دتا ہے وے اس چوں کھاؤ ستھریکاں ای
تے اللہ دی نیکی جانو جے اوسے دی تسیں عبادت کر دے ہے او۔
اساں حرام تہاڈے اُتے کر دتے نیں موئل تے رَت، سُورل ماس،
اتے اوہ کُجھ وی جس نوں کوہیا جائے لے کے غیر اللہ دا ناواں، پر جو دلوں
ناہ تے باغی ہووے ناہ حد ٹپنی نیت ہووے بس لاچاری آ جاوے تاں بھار ناہ
اس تے (کھا لینے دا) بے شک اللہ بخشہار اتے مہری اے(١٧٣)
اوپرے لگدے لفظ:
٭اجڑ: جنوراں دا جتھہ٭ہاک: واج، ہوکا،٭چروال: جنوراں نوں چارن والا ٭کُوکر: کُوک مارنا ٭موجیہڑے لوک لُکاون اس نوں جو اللہ نے نازل کیتا وچ کتابے تاں جے
جیہڑے لوک لُکاون اس نوں جو اللہ نے نازل کیتا وچ کتابے تاں جے
چھلاں کھریاں کرئیے، اوہ اگ ڈھڈاں دے وچ پاندے ،روز قیامت ناہ
بولے دا (گا) اوہناں دے نال اللہ ناہ اوہناں نوں پاک کرے دا (گا) اوہ عذاب اوکھے
دے جوگے۔
ایہہ اوہ دل نیں جنہاں ہدایت چھڈی تے گمراہی کھٹی تے بخشش دی
تھاویں پھینٹی ،اگ وچ رہنے واہتے اوہناں جگرا کڈھیا۔
ایہہ حالت اس پاروں ہوئی جے اللہ نے سچیاں گلاں والی اک کتاب
اُتاری، پر اوہ جیہڑے اس نوں منن ول ناہ آئے پٹھ کرنے وچ حدوں ودھ گئے۔
اوپرے لگدے لفظ:
٭چھلاں کھریاں کرنا: پیسے وٹنا۔ جگرا کڈھیا: ہمت کیتی۔

ایہہ چنگیائی ایڈ ناہ کوئی منہ چڑھدے یا لہندے کرئیے، چنگیائی
تے منتارب دی، چھیکڑ دن وی،سنے ملائک اتے کتاب اتے نبیاں دے،
انجے اللہ دی حُب اندر رکھدے ہوئے مال اپنے دے وچوں دینا ساکاں
اتے یتیماں تائیں، تے ناہ کھنجنا کدے صلاتوں اتے زکاتوں، کیتے ہوئے
قول نباہنا، تنگی ترشی آجاوے یاں بھِیڑ پوے تاں ناہ دل چھڈنا، انج
دے لوکی (اندروں) سچے ہوندے نیں تقوے والے(١٧٧)
اے ایمان لیائے لوکو فرض تہاڈے واہتے ہے وے بدلہ لینا، اوہناں
دا قتلیون جیہڑے، آجی آجی باندا باندے بدلے تے عورت دے بدلے
عورت ہاں مقتول کسے دا وارث چھوٹ کرن دے ول آ جائے فیر رواج
مطابق کر سو، (قاتل اُتے) لازم ہو سی ناہ وٹ رکھ کے بھرنی بھرنی، ایہہ
تہاڈے رب دے ولوں چھوٹ وی اے تے رحمت وی اے۔(١٧٨)
اوپرے لگدے لفظ:
٭ایڈ: بوہتی، وڈھی۔٭ملائیک: فرشتے۔٭ساکاں: رشتے داراں۔ ٭بِھیڑ پینا: اوکھا ویلا آؤناں ٭آجی: آزاد۔ ٭باندا: غلام ٭مقتول: قتل ہوون والا۔٭وٹ رکھ کے: دل وچ کھوٹ رکھ کے، کرودھ رکھ کے۔٭بھرنی: مُل تارنا، ڈنڈ بھرنا۔

پر جیہڑا وی اس توں پچھے حد نوں ٹپے اس دے بھاگیں دکھ ای دکھ
عذاباں والے، عقلاں والے لوکو سمجھو بچت تہاڈی ہے ادلے دے بدلے
وچ ای، ایسے صورت مندیہائی نوں چھڈ سکدے او۔
ایبھی فرض تہاڈے اُتے، جد کوئی سمجھے آن سرے تے موت کھلوتی
تے مال واہتے اوہنے چھڈ جانا ایں واہوا اوہ وصیت کردا جائے ماپیؤ واہتے، ساکاں
واہتے،چالُو طور طریق مطابق، بچ بچا کے ٹرنے والے لوکاں واہتے، ایہہ
گل ہور ضروری۔
تے سن لینے پچھوں جس نے گھاٹا وادھا اس وچ کیتا اس دا بھار پوے دا (گا)
بدلنہاراں اُتے، بے شک اللہ آپ سنیندڑ،تے جانیندڑ۔
جیہڑا سمجھے ہے وصیت کرنے والے گھپلا کیتا یاکوئی حق ماری کیتی، تے
اوہناں نوں اوہ سمجھو تے ول لیاوے، بھارناہ پیسی اس بدلاوٹ دا اس
اُتے،بے شک اللہ بخشنہار اتے رحمی اے۔(١٨٢)
اے ایمان لیائے لوکو فرض تہاڈے تے وی روزے پہلڑیاں دے
وانگوں تاں جے تھیوو تقوے والے، تے ایہہ گنویں ای دن ہوندے،جے
بیمار کوئی ہو جاوے یاں پینڈے وچ ہووے، اوہ اگے تے پاسکدا اے جِنّے
وی دن بن دے ہوون ، جیہڑے اپڑ آوندے ہوون اوہ مسکین کسے نوں
بدلے وچ کھوا سکدے نیں کھانا، اپنے شوقوں اک توں ودھ نوں جے کھواون
ہتھوں چنگا، انج جے سمجھو تاں گل ایہو ہے تہاڈے واہتے چنگی جے
آپوں ای روزے رکھو۔(١٨٤)
اوپرے لگدے لفظ:
٭گنویں دن: گنتی دے دن، کجھ دن۔٭اپڑ آؤندے: کھاندے پیندے، امیر

سی رمضان مہینہ جس وچ ایہہ قرآن لتھیون لگا لوکاں لئی ہدایت بن
کے، اوس ہدایت بارے صاف پتے وی لے کے، دُدھ پانی وکھ کر دا ہویا،
ایہہ مہینہ جس دے بھاگیں ہووے، روزے اس وچ رکھے ہاں ول جیہڑا
ول ناہ ہووے یاں پینڈے وچ ہووے اوہ اگے تے پا سکدا اے جِنّے دن
وی بن دے ہوون، اللہ نوں منظور تہاڈی آسانی ایں اوکھت ناہ منظور
تہاڈی، اوہ چاہندا اے اگے چل کے اس کھپے نوں کر لؤ پورا تے وڈیاؤ اللہ
نوں ایہہ راہ دسنے تے ایسے توں ای ایبھی بن دا شکر گزار ہو جاؤ اس دے۔
تے(اے نبی) جد میرے بندے تینوں پچھدے ہے نیں میرے بارے
(دس) اوہناں دے میں بڑا ای نیڑے جدوں پکارنہار پکارے میں سن
لیناں، اوہناں نوں وی زیب ایہہ دیوے لگن میرے آکھے تے ایمان
میرے تے رکھن تاں جے مقصد پاون۔
اوپرے لگدے لفظ:
٭لتھیون لگا: نازل ہونا شروع ہویا۔ ٭دُدھ پانی وکھ: سچ جھوٹھ دا نتارا کرنا، ٭بھاگیں: مقدر وچ، قسمت وچ۔ ٭پکارنہار: یاد کرن والا، واج مارن والا۔ ٭زیب دیوے: چنگا لگے،