اسلام  اچ  صلح  دا قانون

اسلام ہک اجیا دین اے کہ جنو ں  ضابطہ حیات کیا جاندا وے ۔یعنی اسلام اچ انسانی زندگی دے سارے  قانون موجود وُن ۔ اسلام جتھے  انفرادی زندگی   دے سنوارنے  وسے اُصول بتلانادا وے اسراں ای  معاشرتی زندگی وسے بی  اسلام نے بوت ودیا  قانون بنڑاین ۔  اناں  قانوناں چو ہک اے بی اے کہ بعض خاص قسم دے حالات اچ   مسلمان  خاص شرطاں نال آپنڑے دُشمنڑاں نال لڑ سکد ین ۔ اسراں ای اسلام نے  اے قانون بی بنڑایاے وے کہ اگور  آپڑے مقصد تکل  جنگ دے ذریعے بی نا پونچا جا سکے تا وت صلح دے ذریعے اُس مقصد تکل پونچڑاں چائید ا وے ۔اے وئے وجہ  کہ اسی  حضور اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دی زندگی اچ  کہ جس نو ں اللہ نے ساڈے وسے نمونہ قرار دتا اویا وے ۔  تے بار بار قرآن اچ حکم ہوندا وے کہ تُسی نبی اکرم  صلی اللہ علیہ  وآلہ وسلم  دی اطاعت کرو  ۔ اُناں ہار زندگی گزارو ۔ اُناں دی پوری زندگی   خُدا دے حکم نال  گزری اے ۔ وحی دے  علاوہ تہ او گل بی نئی کر دے ہئے ۔ اُناں دی زندگی دا بی اگور غور نال مطالعہ کیتا جا وے تا  اُناں نے بی جنگ تے صلح دونوں کیتا وُن ۔ بدر ، اُحد ، احزاب ،حنین  وغیرہ  اچ اُناں نے جنگ کیتی اے تے  بعض حالات اچ   اُناں نے  صلح بی کیتی اے ۔تے اسی صلح سی بعد اُناں  نوں قرآن نے " فتح مبین " دی سند دتی اے ۔

نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم  دی  صلح تے لوکواں دا اعتراض   

برے نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دی صلح بی  بعض لوکاں نوں ہضم نئ  ہوئی  تے اُناں نے نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم تے اعتراض  کیتا اے کہ توانے صلح کیوں کیتی اے ۔ تے اُناں نے نبی  اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم  دی  نبوت وچ شک کیتا وے ۔  اس دی وجہ  اے  وے کہ  او لوک آپڑی حداں  نو کراس کر گئے ہئے ۔ او  اللہ دا نبی اے  اُس نے جے کچھ بی کرنا اللہ دے حُکم تے مرضی نال ای کرنا اسی اُس دے اُمتی آں  ساڈا فرض کے اُناں دی اطاعت  تے فرمانبرداری کرییں ۔ نہ اُناں تے اعتراض کر ییں ۔آپڑے کماں دی مصلحتاں تے حکمتاں او بوت اچھی طرح جانڑ دا اے ۔ سانوں اناں دی گہل منڑی اے  تے بس ۔ بالکل اسراں ای حضرت امام حسن علیہ السلام بی اللہ دے ولی تے  اللہ  ولو بنڑایے  امام ہئے اُناں نے بی اسلام  دی ترقی تے تر ویج وسے  صلح کیتی اے  یا اُناں دی نظراں  نبی اکرم صلی اللہ علیہ وسلم ہار بوت اُچیاں ہئیاں کہ جس نوں عام مسلمان نئی  سمجھے تے جسراں نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم  دی صلح  تے اعتراض  کیتا نے اسراں ای   حضرت امام حسن علیہ السلام دی صلح تے بی  اعتراض کر دے پئے وُن ۔

امام حسن علیہ السلام دی شہادت رسول دی شہادت اے

عبد العزیز محدّث دہلوی آپڑی کتاب سر الشہاتین   اچ  امام حسن   تے امام حسین علیہما السلام دی شہادت نوں  رسول اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم  دی شہادت قرار دیندین ۔ اگور اناں دی گہل من لیتی جا وے کہ  یقینا منڑی چائیدے   حسن  تے حسن دی رگاں اچ  حضور سرور کائنات صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دا خون اے ۔  تا وت  اے بی منڑا  پیسی کہ جیڑا امام  حسن   دے خلاف  جنگ وسے نکلے او اُسرا ں ای اے  جسران پیغمبر اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم  نال جنگ وسے نکلے ہو وُن ۔تے جیڑا نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم  دے نال جنگ کرے او کدی بی مُسلمان نئیں ہو سکدا ۔  تے امام حسن علیہ السلام نوں  جس نے قتل کیتا اے او  نبی اکرم  دا قاتل اے ۔ جیڑا نبی اکرم دا قاتل ہوئے  ۔۔۔ اوکم از کم مسلمان نئیں ہو سکدا ۔

لہذا  سانوں اے پوچنڑا چائیداے کہ  اُس نے امام حسن علیہ السلام  دے خلاف بغاوت کیوں کیتی اے ؟ حقیقت اچ امام حسن علیہ السلام نے اُنوں اُسراں ای مُہلت دتی اے جسراں  اللہ تبارک وتعالی نے شیطان نوں مُہلت دتی اے ۔ اللہ نے شیطان نوں مہلت اس وسے نئیں دتی کہ او  حق ہئیا   اسراں ای امام حسن  دا اُنوں مُہلت دینڑاں بی اُس دی حقانیت  دی دلیل نینگا ۔

نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم ولو امام حسن علیہ السلام   نوں امامت دی سند    دینڑاں :

ہک ہور گہل اے وے کہ نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم  نے امام حسن علیہ السلام تے امام حُسین  علیہ السلام دے بار ے اچ فرمایا کہ : "ابنای ھذان امامانِ قاما او قعدا " میرے اے دو پُتر  امام  وُن  چاہے اے قیام کر وُن یا صلح کرون ۔  امام او ہوندا وے کہ جس دی اقتداء کیتی جاندی اے  نہ کہ مُخالفت ۔ تے امام ہمیشہ آگے ہونداے  ۔ لہذا نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دے فرمان دے مطابق بی امام حسن علیہ السلام امام ہئے  تے  امام اللہ دی مصلحت  دے مطابق  اقدام کردا وے ۔ جیڑا   نبی اکرم صلی اللہ علیہ وآلہ وسلم دے  بنڑاے امام دے خلاف بغاوت کرے  او س دے بارچ ہر مُسلمان  آپی سوچ لوے کہ او کونڑ ہوندا وے ۔