گیاه دارویی: گزنه

تصفیه خون - قند خون - کم خونی - صفرابر - اسهال‌های ساده - اخلاط خونی - تنظیم قاعدگی - واریس - دمل - جوش - زخم معده - سنگ کلیه - رماتیسم - آبآوردگی - رشد مو - مفاصل - تقویت شهوت - غانقاریا - بی‌خوابی - شوره سر - جرب - افسردگی - دفع سموم بدن - ازدیاد شیر و...

نام‌های دیگر آن: المنتنه، گزنه زرد، گزنه بدبو، حُرف ابیض، حُرف اصغر، قریص‌ احمر، گزنه کبیر، انجره، قریض، نبات الابارز، گزنه دوپایه، کجیت کن، انالیقی، هورتیکد، اورتی، شعرالعجوز، نبات‌النار، هرتیکه، گزما، گزنک و بزرالابخره می‌باشد.

1. طبع آن گرم و خشک است.

2. جهت تصفیه خون 40 گرم گزنه و 10 گرم سیاه‌دانه ساییده، روزی یک قاشق چایخوری همراه آبغوره یا آب هویج میل کنید.

3. برای درمان قند خون 4 گرم گزنه را در 200 سی‌سی آب‌جوش 20 دقیقه دم‌کرده صبح و عصر یک فنجان بنوشید.

4. جهت کم خونی از گزنه به صورت‌های مختلف در آش یا سبزی یا دمکرده استفاده گردد.

5. گزنه صفرابر است مانند شماره 4 استفاده شود.

6. برای اسهال‌های ساده از دمکرده گزنه استفاده گردد.

7. جهت اخلاط خونی 5 گرم گزنه را در 200 سی‌سی آب‌جوش 20 دقیقه دم‌کرده با عسل شیرین نموده میل شود.

8. جهت تنظیم قاعدگی و رفع ترشحات زنانگی بعد از پاک شدن روزی 4 گرم گزنه را در 200 سی‌سی آب‌جوش 15 دقیقه دم‌کرده روزی 3 فنجان به مدت 14 روز میل شود.

9. برای رفع نارسائی‌های کبد که مدفوع آن‌ها بی‌رنگ است دمکرده گزنه باعث دفع صفرا می ‌گردد و مدفوع به رنگ اولیه خود برمی‌گردد.

10. برای ورم واریس 15 گرم گزنه را در 500 سی‌سی آب جوشانده محل متورم را با این جوشانده ماساژ دهید.

11. جهت تسکین رگ‌به‌رگ شدن اعضاء با جوشانده گزنه کمپرس کنید.

12. جهت درمان دمل و جوش گزنه را با سرکه مخلوط نموده به صورت ضماد روی دمل بگذارید.

13. برای تنظیم اعمال روده چه اسهال و چه یبوست 5 گرم گزنه را در 200 سی‌سی آب‌جوش دم‌کرده روزی 3 فنجان بنوشید.

14. دمکرده گزنه جهت درمان ناراحتی‌های معده، زخم معده و روده نیز مفید می‌باشد.

15. جهت دفع سنگ کیسه صفرا از دمکرده گزنه 5 گرم در 200 سی‌سی آب‌جوش 20 دقیقه دم‌کرده روزی 3 فنجان بنوشید.

16. برای دفع سنگ کلیه مانند شماره 15 استفاده کنید.

17. جهت رماتیسم از دمکرده این گیاه استفاده گردد.

18. برای درمان آب‌آوردگی 5 گرم گزنه  را در 200 سی‌سی آب‌جوش دم‌کرده روزی 3 فنجان بنوشید.

19. برای درمان یرقان 5 گرم گزنه را در 200 سی‌سی آب‌جوش 15 دقیقه دم‌کرده روزی 3 فنجان بنوشید.

20. برای درمان بیماری‌های پوستی با جوشانده گزنه شستشو دهید.

21. جهت بیماری‌های سینه از دمکرده گزنه استفاده شود.

22. شستشو با جوشانده گزنه باعث رشد مو می‌گردد.

23. جهت ورم‌های سرطانی خاکستر یا تخم آن را ضماد کرده روی ورم بگذارید.

24. جهت مداوای زخم دندان سگ گزنه را با نمک مخلوط کرده روی زخم بگذارید.

25. جهت تسکین دردهای مفاصل گزنه را کوبیده با نمک مخلوط کرده به صورت ضماد بگذارید.

26. جهت پیچش مفاصل از روش شماره 25 استفاده شود.

27. جهت خارج کردن خلط‌های سینه گزنه را در آب جو بپزید و بخورید.

28. جهت تقویت شهوت تخم گزنه را با پیاز و تخم‌مرغ پخته میل کنید.

29. برای جلوگیری از خونریزی ‌بینی 20 گرم گزنه را در نیم لیتر آب 3 دقیقه جوشانده 10 دقیقه دم‌کرده صاف‌نموده روزی3 – 4 فنجان بنوشید.

30. برای بندآمدن فوری خونریزی بینی گزنه را کوبیده پنبه‌ای را به آن آغشته نموده داخل بینی بگذارید.

31. جهت درمان زخم‌های غانقاریا گزنه را کوبیده به صورت مرهم روی زخم بگذارید.

32. جهت درمان بی‌خوابی ساعت 7 شب 2 گرم در 150 سی‌سی آب‌جوش 5 دقیقه دم‌کرده صاف نموده بنوشید.

33. جهت درمان ورم لثه، ورم لوزه و برفک دهان با جوشانده گزنه غرغره کنید.

34. قطره‌قطره ادرارکردن و یا کم ادرارکردن 6 گرم در 300 سی‌سی آب جوشانده صاف نموده هر 4 ساعت یک فنجان بنوشید.

35. برای درمان جرب یا گال 20 گرم گزنه را در 500 سی‌سی آب به مدت 5 دقیقه جوشانده 10 دقیقه دم‌کرده صاف نموده با گاز استریل قسمت‌های مورد نظر بمالید.

36. برای درمان شوره سر و بیماری‌های پوست سر 60 گرم برگ گزنه تازه یا 30 گرم خشک، 30 گرم گلپر را در یک لیتر الکل 30 درجه ریخته 15 روز در آفتاب بگذارید سپس صاف نموده هر بار یک سوم استکان از محلول با یک استکان عرق گزنه مخلوط کرده موها را ماساژ دهید.

37. برای دفع سموم از خون از دمکرده گزنه استفاده شود.

38. بانوان شیرده جهت ازدیاد شیر از دمکرده گزنه استفاده کنید.

39. برای جلوگیری از ریزش مو از دمکرده گزنه 2 گرم و 2 گرم شاهی خشک در 200 سی‌سی آب دم‌کرده سر را ماساژ دهید.

40. برای درمان افسردگی از دمکرده گزنه بنوشید.

41. کسانی‌ که ضعف شنوایی دارند از دمکرده گزنه بنوشند.

42. برای جلوگیری از ریزش مو ریشه گزنه را به مقدار 30 گرم در یک لیتر الکل 60 درجه به مدت 15 روز در آفتاب بگذارید سپس صاف نموده به مقدار نصف آب و یک استکان عرق بید اضافه نموده موها را ماساژ دهید.

43. برای درمان رماتیسم و دردهای مفصلی می‌توان با گزنه به محل درد ضربه زد البته بسیار باعث سوزش می‌گردد اما مفید می‌باشد.

44. جهت درمان خواب ادراری کودکان هر شب یک گرم گزنه را کوبیده با کمی آب و عسل مخلوط نموده به کودک بدهید.

45. برای معالجه خنازیر از دمکرده گزنه روزی 3 فنجان بنوشید و با جوشانده آن زخم را بشوئید.

46. جهت ناراحتی‌های یائسگی از دمکرده گزنه استفاده کنید.

47. جهت درمان سل از دمکرده گزنه استفاده گردد.

48. برای ناراحتی‌های قلبی ناشی از جمع شدن مایع از دمکرده گزنه روزی 3 فنجان بنوشید.

49. اخراج زرداب با نوشیدن دمکرده گزنه امکان‌پذیر است.

50. جهت تسکین درد مفاصل گزنه را کوبیده روی محل درد بگذارید.