انسان به حكم اينكه از نور خرد و موهبت اختيار برخوردار است، موجودى مسئول است: مسئول در برابر خدا، در برابر پيامبران و رهبران الهى، در برابر گوهر انسانى خويش و انسانهاى ديگر و در برابر جهان. قرآن به مسئوليت بشر در آيات بسيارى تصريح دارد.

مى فرمايد:

(أَوفُوا بالعَهد إِنَّ العَهْدَ كانَ مَسْؤولاً)(اسراء/34):

به پيمان وفادار باشيد كه از پيمان سؤال مى شود.

نيز مى فرمايد:

(إِنَّ السَّمْعَ وَالبَصَرَ وَ الفُؤادَ كُلُّ أُولئِكَ كانَ عَنْهُ مَسْؤُولاً) (اسراء36):

از گوش و چشم و دل سؤال مى شود.

باز مى فرمايد:

(أَيَحْسَبُ الإِنْسانُ أَنْ يُتْرَكَ سُدىً)(قيامت/36):

آيا انسان گمان مى كند كه به حال خود رها شده است.

و پيامبر گرامى اسلام(صلى الله عليه وآله وسلم) فرموده است:

«أَلا كُلُّكُم راع و كُلُّكم مَسْؤولٌ عن رعيته». (1)

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

پی نوشت:

1). مسند احمد: 2/54؛ صحيح بخارى: 2/284 (كتاب الجمعه، باب11، حديث2).