خواص آيه نور

اللَّـهُ نُورُ‌ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ ۚ مَثَلُ نُورِ‌هِ كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ ۖ الْمِصْبَاحُ فِي زُجَاجَةٍ ۖ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّ‌يٌّ يُوقَدُ مِن شَجَرَ‌ةٍ مُّبَارَ‌كَةٍ زَيْتُونَةٍ لَّا شَرْ‌قِيَّةٍ وَلَا غَرْ‌بِيَّةٍ يَكَادُ زَيْتُهَا يُضِيءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ‌ ۚ نُّورٌ‌ عَلَىٰ نُورٍ‌ ۗ يَهْدِي اللَّـهُ لِنُورِ‌هِ مَن يَشَاءُ ۚ وَيَضْرِ‌بُ اللَّـهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ ۗ وَاللَّـهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ

خواص آيه نور چيست؟ آيا درست است که مي گويند اگر اين آيه به عددي خاص خوانده شود برکات زيادي دارد؟

قرآن کتاب عمل است و تلاوت آن سرآغازي است براي تفکر و ايمان، و آن نيز وسيله اي است براي عمل به محتواي آن، و اين همه پاداش هاي عظيم نيز از همين جا با همين شرايط تحقق مي يابد. قرائت تمام سوره ها آثار دنيوي و اخروي دارد و فضائل هر يک از سوره ها از سوي امامان معصوم (ع) بيان شده است.

از جمله سور? مبارک? نور و آيه نور که در اين سوره ( آيه 35) است که در روايات خواص و آثار مختلفي براي آن ذکر شده است.

در مورد ختم آيات و اذکار، عدد نقش بسيار مهمي دارد و بايد آن آيه يا ذکر را به عدد معين گفت تا اثر خاص خود را بگذارد. اما اگر کسي اين آيه شريفه را بر طبق عدد معين ختم کند و نتيجه اي برايش حاصل نشود مانعي در شرايط و مقدمات آن پيش آمده است که بايد آن مانع را برطرف کند تا ختم آيه يا ذکر اثربخش باشد؛ يعني آنچه بيان شده است تنها علت معدّ محسوب مي گردند.»

قرآن کتاب هدايت، عمل و انسان سازي است، لذا تلاوت آن مقدمه اي براي تفکر و ايمان، و در مرحله بعد وسيله اي است براي عمل به محتواي آن، و رسيدن نتيجه نهايي که همان تکامل و سعادت ابدي است. بنابراين، همه قرآن نور است و نبايد هيچ فردي از برکات آن محروم بماند.

دربار? فضيلت سوره نور احاديثي از ائمه اطهار (ع) رسيده است، از جمله:

پيامبر اسلام (ص) فرمود: "هر که سوره نور را بخواند، خداوند ده حسنه به او مي دهد، به اندازه اجر هم? مؤمنان گذشته و آينده".[1]

از امام صادق (ع) نقل شده است که فرمود: "مال و عورت خود را به خواندن سور? نور حفظ کنيد و زنان خود را به وسيل? آن در حصار عفت قرار دهيد؛ زيرا کسي که اين سوره را در شب و روز بخواند هيچ يک از خانواده اش هرگز زنا نمي کند تا بميرد. در وقت مردن هفتاد هزار ملک تا کنار قبر او را تشييع و براي او دعا و استغفار مي کنند تا وارد قبر شود".[2]

همچنين در باره آي? نور که يکي از آيات اين سوره است، فضائل بسياري نقل شده است. منظور از آيه شريفه نور اين آيه است: "اللَّهُ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ كَمِشْكاةٍ فيها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ في‏ زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ كَأَنَّها كَوْكَبٌ دُرِّيٌّ يُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَكَةٍ زَيْتُونَةٍ لا شَرْقِيَّةٍ وَ لا غَرْبِيَّةٍ يَكادُ زَيْتُها يُضي‏ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلى‏ نُورٍ يَهْدِي اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ يَشاءُ وَ يَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ وَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْ‏ءٍ عَليمٌ"؛ خداوند نور آسمان ها و زمين است؛ مثل نور خداوند همانند چراغ دانى است كه در آن چراغى (پر فروغ) باشد، آن چراغ در حبابى قرار گيرد، حبابى شفاف و درخشنده همچون يك ستاره فروزان، اين چراغ با روغنى افروخته مى‏شود كه از درخت پربركت زيتونى گرفته شده كه نه شرقى است و نه غربى (روغنش آن چنان صاف و خالص است كه) نزديك است بدون تماس با آتش شعله‏ور شود، نورى است بر فراز نورى و خدا هر كس را بخواهد به نور خود هدايت مى‏كند، و خداوند به هر چيزى داناست.[3]

از جمله رواياتي که در فضيلت اين آيه وارد شده است:

1. از عبد الله عباس منقول است که: "هر کس آيه نور را بسيار بخواند روشنايي چشم او محفوظ ماند".[4]

2. "اگر کسي درد چشم دارد آيه نور را تا "نور علي نور" بر چشم بخواند و هر صبح سه بار بر اين دستور عمل نمايد درد چشم او زايل شود".[5]

3. شيخ ابوالعباس بوني گفته است: "که هر کس اين آيه را بر آينه نقش کند شب جمعه آخر ماه و مدّت چهل شب چهل نوبت اين آيه را بر آينه بخواند بعد از آن هر مريضي که در آن آينه نگاه کند، مرض او زايل شود و نيز نقل شده که اگر کسي آي? نور را بر لباس کبود با زعفران و گلاب بنويسد و اسم غايب و مادر او را بر آن بنويسد و آن را در خانه غايب بر باد آويزد به زودي شخص غايب بر مي گردد".[6]

4. "هر کس آيه نور را تکثير، بر فضه نقش، و آن را بر دايره آن نقش کند و در روز جمعه هنگام طلوع آفتاب و در وقت نقش کردن، غسل کند و لباس پاک بپوشد و با خود داشته باشد، و هر روز آيه را چهارصد بار بخواند و شروع کند به هر امر مهمي که بخواهد؛ از تقرب سلاطين و خلاصي محبوسان و اسيران و نجات يافتن از کساني که حکم قتل او را دارند بسيار مجرب است".[7]

5. "خواندن آيه نور قبل از خواب با حضور قلب به عدد الله (66 مرتبه) به خصوص در حال صفاي روحاني، موجب ديدن خواب هاي شيرين مي گردد".[8]

6. "ختم آيه مبارکه نور به عدد نور (256 مرتبه)، هرگاه روز اول ماه جمعه باشد، به مدت پانزده روز اين ختم را انجام دهد و در روز شانزدهم به عدد نور کلم? طيب? "لااله الاالله" را بگويد و همه روزه به عدد مزبور ادامه دهد تا پايان ماه جهت کفايت امور مهم کبريت احمر است".[9]

7. "ختم آيه  نور تا "بکل شيء عليم" براي ديدن امام زمان (ع)، يک اربعين به عدد نور، بين اذان صبح تا طلوع آفتاب مؤثر است".[10]

8. "براي معنويت و رزق ختم آيه نور به عدد "256 مرتبه" بعد از نماز عشا مفيد و مؤثر است".[11]

9. "جهت امور مهم در خلوت بعد از هر نماز، هزار بار اسم جلاله "الله" و پنجاه بار آي? نور را بخواند و در حين روز نيز بايد روزي ده هزار بار بگويد".[12]

10. "ختم آيه مبارکه نور جهت کشف علوم الهيه و افاضات خاصه خداوند بدين گونه است که در اربعين اول چهارده مرتبه صلوات بفرستد به حضور قلب که گويا خدمت پيامبر و اهل بيتش (ع) نشسته است با کمال خضوع و خشوع، سر برهنه نموده در زير آسمان چهارده مرتبه آيه مبارکه نور را تلاوت کند و بعد از آن چهل و يک مرتبه صلوات بفرستد".[13]

اما جواب قسمت دوم سؤال؛ آيه نور به حساب ابجد کبير 256 است. در مورد ختم آيات و اذکار، عدد نقش بسيار مهمي دارد و بايد آن آيه يا ذکر را به عدد معين گفت تا اثر خاص خود را بگذارد.

اعداد به منزله روح و حروف اشباح آن هستند و عدد مانند دندانه کليد است اگر کم شود يا زياد شود در را باز نمي کند و زيادي بر عدد مطلوب اسراف و کمتر از عدد مطلوب موجب اخلال در ذکر است.[14] و اين گونه ختم آيات به عدد معين حکايت از رمزي است که بين حروف و اعداد وجود دارد.

آنچه که تذکر آن مهم و قابل توجه است اين نکته است که ختم آيات قرآن به عدد معين يا هر ذکر ديگري شرايط خاصي را مي طلبد. پس اگر کسي اين آيه شريفه را بر طبق عدد معين ختم کند و نتيجه اي برايش حاصل نشود مانعي در شرايط و مقدمات آن پيش آمده است که بايد آن مانع را برطرف کند تا ختم آيه يا ذکر اثربخش باشد[15]؛ يعني آنچه بيان شده است تنها علت معدّ محسوب مي گردند.

______________

[1] طبرسي، فضل بن حسن، مجمع البيان في تفسير القرآن، سيد ابراهيم ميرباقري، ج 7، ص 195، سوم، ناصر خسرو، تهران، 1372 ش.

[2] حويزي، عبد علي بن جمعه، تفسير نور الثقلين، سيد هاشم رسولي محلاتي، ج 3، ص 568، چهارم، اسماعيليان، قم، 1415 ق.

[3] نور، 35.

[4] نجفي اصفهاني، محمد تقي، خواص آيات و تمامي سوره هاي قرآن کريم، ص 95، اديبه، تهران، 1345 ش.

[5] نجفي اصفهاني، محمد تقي، خواص آيات و تمامي سوره هاي قرآن کريم، ص 95، اديبه، تهران، 1345 ش.

[6] نجفي اصفهاني، محمد تقي، خواص تمامي آيات و سوره هاي قرآن کريم، ص 95.

[7] ابوسعيد الهروي، محمد، بحر الغرائب و منتخب الختوم، ص 182، محمودي، تهران، 1281 ق.

[8] نراقي، ملااحمد، الخزائن، حسن حسن زاده آملي، ص 350، علميه اسلامية، تهران، 1378 ق.

[9] نصراللهي بروجردي، محمد ابراهيم، رهنماي گرفتاران، ص 62، چاپ دوم، زهير، تهران، 1382 هـ.ش.

[10] رهنماي گرفتاران، ص 117.

[11] همان.

[12] مقدم، سيد محمد تقي، خزانة الاسرار في الختوم والاذکار، علاءالدين الاعلمي، ج 1، ص 297، چاپ اول، مؤسسه الاعلمي، بيروت، 1423 ق.

[13] نائيني، محمد حسن، گوهر شب چراغ، محمد فربودي، ج 1، ص 229، چتپ ششم، ديوان، قم، 1381.

[14] حسن زاده آملي، حسن، هزار و يک نکته، ج 1، ص 121، چاپ دوم، نشر فرهنگي رجاء، قم، 1365 ق.

[15] مقدم، سيد محمد تقي، خزانة الاسرار في الختوم والاذکار، علاءالدين الاعلمي، ج 1، ص 13، چاپ اول، مؤسسه الاعلمي، بيروت، 1423 ق.

تنظيم براي تبيان: شکوري