(22) وَ كان مِن دعائِه عليه‏ السلام عِندَالشِّدَّةِ وَالْجَهْدِ وَ تَعسُّرِ الاُمور

« وقتى كه سختى روى مى‏ داد»

 

اَللَّهُمَّ اِنَّكَ كَلَّفْتَنى مِنْ نَفْسى ما اَنْتَ اَمْلَكُ بِهِ مِنّى، وَ

خداوندا مرا مكلّف به تكليفى ساخته‏ اى كه خودت از من به آن كار تواناترى، و

 

قُدْرَتُكَ عَلَيْهِ وَ عَلَىَّ اَغْلَبُ مِنْ قُدْرَتى، فَاَعْطِنى مِنْ نَفْسى

قدرتت بر آن و بر من بيش از قدرت من است، پس چنانم كن كه موجب

 

مايُرْضيكَ عَنّى، وَ خُذْ لِنَفْسِكَ رِضاها مِنْ نَفْسى فى عافِيَةٍ.

رضاى تو از من باشد، و از من آنچه را كه موجب رضاى توست برگير آن گونه كه به سلامت من لطمه‏ اى نزند.

                                   

اَللَّهُمَّ لاطاقَةَ لى بِالْجَهْدِ، وَ لاصَبْرَ لى عَلَى الْبَلاءِ، و لاقُوَّةَ

خداوندا، مرا طاقت بر سختى و مشقت، و شكيبايى بر بلا، و قدرت بر تنگدستى

 

لى عَلَى الْفَقْرِ، فَلاتَحْظُرْ عَلَىَّ رِزْقى، وَ لاتَكِلْنى اِلى‏ خَلْقِكَ،

نيست، پس روزيم را منع مكن، و مرا به خلق خود وامگذار،

 

بَلْ تَفَرَّدْ بِحاجَتى، وَ تَوَلَّ كِفايَتى، وَانْظُرْ اِلَىَّ، وَانْظُرْ لى فى

بلكه خود به تنهايى نيازم را برآور، و خودت كارساز من باش، و به چشم محبت به من بنگر، و در

 

جَميعِ اُمُورى، فَاِنَّكَ اِنْ وَ كَلْتَنى اِلى‏ نَفْسى عَجَزْتُ

همه امورم مصالح مرا در نظر گير، زيرا اگر مرا به خود واگذارى در كارم

 

عَنْها، وَلَمْ اُقِمْ ما فيهِ مَصْلَحَتُها، وَ اِنْ وَ كَلْتَنى اِلى‏ خَلْقِكَ

فرومانم، و به كارى كه مصلحت من در آن است نپردازم، و اگر مرا به بندگانت واگذارى

 

تَجَهَّمُونى، وَ اِنْ اَلْجَأْتَنى اِلى‏ قَرابَتى حَرَمُونى، وَ اِنْ‏ اَعْطَوْا

روى درهم كشند، و اگر به اقوامم حوالت دهى محرومم سازند، و اگر عطا كنند

 

اَعْطَوْا قَليلاً نَكِداً، وَ مَنُّوا عَلَىَّ طَويلاً، وَ ذَمُّوا كَثيراً،

عطايى اندك و پردردسر دهند، و بر من منّت بسيار گذارند، و بيش از حد نكوهشم نمايند،

 

فَبِفَضْلِكَ اللَّهُمَّ فَاَغْنِنى، وَ بِعَظَمَتِكَ فَانْعَشْنى، وَ بِسَعَتِكَ

پس اى خداوند، به فضلت بى‏ نيازم كن، و به بزرگيت مرتبه‏ ام بلند گردان، و به عطاى گسترده‏ ات

 

فَابْسُطْ يَدى، وَ بِما عِنْدَكَ فَاكْفِنى. اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ

دستم را گشاده ساز، و به رحمتت در كلّ امور كفايتم كن. بارخدايا بر محمد و آلش درود

 

وَالِهِ، وَ خَلِّصْنى مِنَ الْحَسَدِ، وَاحْصُرْنى عَنِ الذُّنُوبِ، وَ

فرست، و مرا از حسد برهان، و از معصيت بازدار، و

 

وَرِّعْنى عَنِ الْمَحارِمِ، وَلاتُجَرِّئْنى عَلَى‏ الْمَعاصى، وَاجْعَلْ هَواىَ

از آنچه حرام است پرهيزم ده، و مرا بر گناهان جرأت مده، و خواستم

 

عِنْدَكَ، وَ رِضاىَ فيما يَرِدُ عَلَىَّ مِنْكَ، وَبارِكْ‏ لى فيما

را به خود متوجه كن، و بر آنچه بر من وارد مى‏ كنى شاديم ده، و آنچه را

 

رَزَقْتَنى، وَ فيما خَوَّلْتَنى، وَ فيما اَنْعَمْتَ بِهِ عَلَىَّ، وَاجْعَلْنى

روزى من كرده‏ اى و به من بخشيده‏ اى و انعام فرموده‏ اى بركت ده، و در همه احوال

 

فى كُلِّ حالاتى مَحْفُوظاً مَكْلُوءًا مَسْتُوراً مَمْنُوعاً مُعاذاً مُجاراً.

مرا محفوظ و حراست شده و عيب پوشيده و دست نايافتنى و پناه و امان داده شده قرار ده.

 

اللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَالِهِ، وَاقْضِ عَنّى كُلَّ ما اَلْزَمْتَنيهِ

خداوندا بر محمد و آلش درود فرست، و آنچه از طاعت براى خود يا فردى

 

وَ فَرَضْتَهُ عَلَىَّ لَكَ فى وَجْهٍ مِنْ وُجُوهِ طاعَتِكَ اَوْ لِخَلْقٍ‏ مِنْ

از بندگانت بر من واجب نموده‏ اى مرا بر انجامش

 

خَلْقِكَ، وَ اِنْ ضَعُفَ عَنْ ذلِكَ بَدَنى، وَ وَهَنَتْ عَنْهُ

موفق دار، و اگر بدنم از انجامش ناتوان باشد، و نيرويم از آن سست

 

قُوَّتِى، وَ لَمْ تَنَلْهُ مَقْدُرَتى، وَ لَمْ‏ يَسَعْهُ مالى وَ لا ذاتُ يَدى،

آيد، و قدرتم بر آن نرسد، و مال و منالم گنجايش آن را نداشته باشد،

                                   

ذَكَرْتُهُ اَوْنَسيتُهُ، هُوَ، يارَبِّ، مِمّا قَدْاَحْصَيْتَهُ عَلَىَّ وَ اَغْفَلْتُهُ

خواه آن را به ياد داشته باشم يا از ياد برده باشم، و آن - اى خداى من - از چيزهايى باشد كه به حساب من گذاشته‏ اى

 

اَنَا مِنْ نَفْسى، فَاَدِّهِ عَنّى مِنْ جَزيلِ عَطِيَّتِكَ وَكَثيرِ ماعِنْدَكَ،

و من از آن غفلت كرده‏ ام، پس به عطاى عظيمت و رحمت واسعه‏ ات آن را از سوى من ادا كن،

 

فَاِنَّكَ واسِعٌ كَريمٌ، حَتّى‏ لايَبْقى‏ عَلَىَّ شَىْ‏ ءٌ مِنْهُ تُريدُ اَنْ

كه تو خداى توانگر و كريمى، بدان‏ گونه كه چيزى از آن طاعت برعهده من نماند

 

تُقآصَّنى بِهِ مِنْ حَسَناتى، اَوْتُضاعِفَ بِهِ مِنْ سَيِّئاتى يَوْمَ

تا بدين سبب روزى كه به لقاى تو مى‏ رسم از خوبى‏ هايم كم كنى، يا بر سيّئاتم

 

اَلْقاكَ يارَبِّ. اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَالِهِ، وَارْزُقْنِى

بيفزايى اى پروردگار من. خداوندا بر محمد و آلش درود فرست، و رغبت و ميلى

 

الرَّغْبَةَ فى‏ الْعَمَلِ لَكَ لِاخِرَتى، حَتّى‏ اَعْرِفَ صِدْقَ ذلِكَ مِنْ

روزى من كن كه عمل براى تو را محض آخرتم انجام دهم، بدانگونه كه صدق اين رغبت را در

 

قَلْبى، وَ حَتّى‏ يَكُونَ الْغالِبُ عَلَىَّ الزُّهْدَ فى دُنْياىَ، وَ حَتّى‏

قلبم بيابم، و بى‏ رغبتى نسبت به دنياى زودگذر بر دلم چيره شود، آن سان كه از سر شوق به

 

اَعْمَلَ الْحَسَناتِ شَوْقاً، وَ امَنَ مِنَ السَّيِّئاتِ فَرَقاً وَ خَوْفاً.

حسنات برخيزم، و به سبب بيم و خوف از سيّئات در امان مانم.

 

وَهَبْ لى نُوراً اَمْشى بِهِ النّاسِ، وَاَهْتَدى بِهِ فِى الظُّلُماتِ،

و نورى به من ببخش كه در پرتو آن در بين مردم زندگى كنم، و با فروغش در هر نوع ظلمتى راه يابم،

 

 وَاَسْتَضى‏ ءُ بِهِ مِنَ الشَّكِّ وَالشُّبُهاتِ. اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏

و انوارش دل مرا از شك و شبهه پاك كند. بارخدايا بر

 

مُحَمَّدٍ وَالِهِ، وَارْزُقْنى خَوْفَ غَمِّ الْوَعيدِ، وَ شَوْقَ ثَوابِ

محمد و آلش درود فرست، و ترس و وحشت اندوه عذاب، و شوق وعده ثواب را

 

الْمَوْعُودِ، حَتّى‏ اَجِدَ لَذَّةَ ما اَدْعُوكَ لَهُ، وَ كَاْبَةَ مااَسْتَجيرُ

روزيم ساز، تا لذّت آنچه را كه تو را براى آن مى‏ خوانم، و اندوه چيزى را كه از آن

 

بِكَ مِنْهُ. اَللَّهُمَّ قَدْ تَعْلَمُ مايُصْلِحُنى مِنْ اَمْرِ دُنْياىَ وَ

به تو پناه مى‏ برم بيابم. الهى تو آنچه دنيا و آخرتم را اصلاح كند

 

اخِرَتى، فَكُنْ بِحَوآئِجى حَفِيّاً. اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ

مى‏ دانى، پس به حوائجم به ديده رحمت بنگر. خداوندا بر محمد

 

وَالِ مُحَمَّدٍ، وَارْزُقْنِى الْحَقَّ عِنْدَ تَقْصيرى فِى الشُّكْرِ لَكَ

و آلش درود فرست، و چون در اداى شكر نعمتهايت در زمان آسايش و سختى و

 

بِما اَنْعَمْتَ عَلَىَّ فِى الْيُسْرِ وَالْعُسْرِ وَالصِّحَّةِ وَالسَّقَمِ، حَتّى‏

سلامت و بيمارى كوتاهى ورزم حق‏ شناسى روزيم كن تا

 

اَتَعَرَّفَ مِنْ نَفْسى رَوْحَ الرِّضا، وَ طُمَاْنينَةَ النَّفْسِ مِنّى

مسرّت خاطر و آرامش قلب خود را در

 

بِما يَجِبُ لَكَ فيما يَحْدُثُ فى حالِ الْخَوْفِ وَ الْاَمْنِ، وَ الرِّضا

اداى وظيفه نسبت به تو به وقت ترس و ايمنى، و خشم و رضا،

                                   

وَالسُّخْطِ، وَالضَّرِّ وَالنَّفْعِ. اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَ الِهِ،

و سود و زيان بيابم. خداوندا بر محمد و آلش درود فرست،

 

وَارْزُقْنى سَلامَةَ الصَّدْرِ مِنَ الْحَسَدِ حَتّى‏ لا اَحْسُدَ اَحَداً

و سينه‏ ام را از بيمارى حسد سلامت ده به‏ طورى كه بر هيچ كدام

 

مِنْ خَلْقِكَ عَلى‏ شَىْ‏ ءٍ مِنْ فَضْلِكَ، وَ حَتّى‏ لااَرى‏ نِعْمَةً

از آفريدگان تو بر نعمتى كه به فضلت عنايت مى‏ كنى حسد نبرم، و هيچ يك

 

مِنْ نِعَمِكَ عَلى‏ اَحَدٍ مِنْ خَلْقِكَ فى دينٍ اَوْدُنْيا، اَوْعافِيَةٍ اَوْ

از نعمت‏ هاى تو را در دين يا دنيا، عافيت يا

 

تَقْوى‏، اَوْسَعَةٍ اَوْرَخآءٍ، اِلاّ رَجَوْتُ لِنَفْسى‏ اَفْضَلَ‏ ذلِكَ‏ بِكَ

تقوا، فراخى يا راحتى، بر هيچ يك از بندگانت نبينم مگر آنكه بهتر از آن را

 

وَ مِنْكَ، وَحْدَكَ لاشَريكَ لَكَ. اَللَّهُمَّ صَلِّ عَلى‏ مُحَمَّدٍ وَالِهِ،

به لطف تو و از سوى تو اى خداى بى‏ شريك آرزو كنم. خداوندا بر محمد و آلش درود فرست،

 

وَارْزُقْنِى التَّحَفُّظَ مِنَ الْخَطايا، وَالْاِحْتِراسَ مِنَ الزَّلَلِ فِى

و مرا خوددارى از گناهان، و پرهيز از لغزشها در

 

الدُّنْيا وَالْاخِرَةِ، فى حالِ الرِّضا وَالْغَضَبِ، حَتّى‏ اَكُونَ بِما

دنيا و آخرت، و در حال خشنودى و خشم روزى كن، به‏ طورى كه

 

يَرِدُ عَلَىَّ مِنْهُما بِمَنْزِلَةٍ سَوآءٍ، عامِلاً بِطاعَتِكَ، مُؤْثِراً لِرِضاكَ

در هر دو حال يكسان بوده، به طاعت تو مشغول باشم، و در حق دوستان و دشمنانت

 

 عَلى‏ ما سِواهُما فِى‏ الْاَوْلِيآءِ وَالْأَعْدآءِ، حَتّى‏ يأْمَنَ عَدُوّى

رضاى تو را بر غير رضا و طاعت تو ترجيح دهم، تا دشمنم از

 

مِنْ ظُلْمِى وَ جَوْرى، وَ يَأْيَسَ وَلِيّى مِنْ مَيْلى وَانْحِطاطِ

جور و ستمم ايمن باشد، و دوستم از اينكه منحرف از حق و به هواى نفس او

 

هَواىَ، وَاجْعَلْنى مِمَّنْ يَدْعُوكَ مُخْلِصاً فِى الرَّخآءِ دُعآءَ

متمايل شوم نوميد گردد، و مرا از آنان قرار ده كه تو را در حال آسايش چنان به اخلاص مى‏ خوانند كه

 

الْمُخْلِصينَ الْمُضْطَرّينَ لَكَ فِى الدُّعآءِ، اِنَّكَ حَميدٌ مَجيدٌ.

درماندگان مخلص مى‏ خوانند، همانا كه تو ستوده و بزرگوارى.