با گذشت بیش از دو هفته از حمله تروریست های داعش به عراق، شیوه اطلاع رسانی رسانه های غربی از این ماجرا چندان تغییری نکرده است و بیشتر این رسانه ها با پرهیز از به کار بردن واژه "تروریست" برای داعش و القای جنگ مذهبی در عراق روند مشابهی را که از ابتدا در پیش گرفته بودند، ادامه می دهند.

 

 

رسانه های فارسی زبان وابسته به دولت های غربی نیز همچون دیگر رسانه های غرب خط مشترک و مشابهی را پی گرفته اند که بررسی و تأمل در یکی از این رسانه ها ما را به نکات جالبی از فضای کلی حاکم بر رسانه ها در ماجرای اخیر سوق می دهد. نکته جالب و قابل تأمل آن است که همین شیوه اطلاع رسانی در بحران سوریه نیز جریان داشت.

 

 

تکیه اصلی ما در بررسی اخبار مرتبط با بحران عراق و گروه تروریستی داعش، شبکه و سایت بی بی سی فارسی (BBCpersian) بوده است و البته در کنار آن نیم نگاهی هم به صدای آمریکا (VOA) و رادیوفردا (RadioFarda) داشته ایم.

 

 

بی بی سی فارسی عراق را تقسیم کرد!

 

 

شاکله خبرها، گزارش ها و تحلیل هایی که رسانه های فارسی زبان غربی از بحران عراق منتشر کرده اند، بر چند اصل استوار است:

 

 

1. بحران عراق، جنگ شیعه-سنی است.

 

مهم ترین هدفی که در این دوهفته دنبال شده، القای "جنگ شیعه و سنی" ، "نزاع فرقه ای" ، "شاخ و شانه کشیدن ایران و عربستان" و مشابه اینها بوده است.

 

به این عبارت ها دقت کنید:

 

* آیا مشتاقان بی تجربه شیعه بدون غلطیدن به فرقه گرایی، تاب مقاومت در برابر جنگجویان آبدیده داعش را دارند؟

 

* آیت الله سیستانی پس از آزار و اذیت سنی ها به دست هوادارانش مجبور شد فرمان مقابله با داعش را یکبار دیگر با دقت بیشتری تکرار کند.

 

* اینجا (عراق) بسیاری نگران قدرت گرفتن شیعه هستند.

 

* سنی ها نگرانند تقویت گروه های شیعه بار دیگر به جنگ های فرقه ای بین سنی ها و شیعیان منجر شود.

 

 

اینها تنها نمونه های کوچکی است از آنچه سایت ها و شبکه های فارسی زبان در این دوهفته القا کرده اند. اما هچکدام از این رسانه ها از دلیل اصرار و تأکیدشان بر "مذهب" تروریست ها چیزی نگفته اند و هیچ اشاره ای به همزیستی مسالمت آمیز شیعیان و اهل سنت در کشورهای مختلفی همچون عراق، ایران، مصر و... در طول تاریخ نکرده اند.

 

 

 

به چند تیتر هم به عنوان نمونه توجه داشته باشید:

 

 

متن بی بی سی فارسی

 

 

 

اما آیا واقعا بحران پدید آمده در عراق، جنگ شیعه و سنی است یا جنگ شیعه+سنی+کرد با تروریست هاست؟

 

 

مقام معظم رهبری در جمع خانواده شهدای حادثه تروریستی هفتم تیر، بحران عراق را اینگونه تبیین کردند: «نبردی است بین طرفداران و مخالفان تروریسم، بین دلبستگان به غرب و کسانی که طرفدار استقلال ملت هایشان هستند. جنگ انسانیت با بربریت و وحشی گری است.... قدرت های خارجی اغلب از شکاف های قومی و مذهبی در کشورهای مسلمان بهره برداری کرده اند و رویای جنگ بین شیعیان و سنی ها را در سر می پرورانند که هرگز اتفاق نخواهد افتاد.»

 

ویدئو1/ بخشی از پروژه القای جنگ مذهبی در عراق

 

2. گروه داعش "تروریست" نیست.

 

دولتمردان غربی و به تبع آن ها رسانه هایشان هنوز به این نتیجه نرسیده یا نخواسته اند برسند که داعش، گروه تروریستی است.

 

با وجود آنکه گروه داعش عکس های جنایات خود را با افتخار منتشر کرده اند و به صراحت گفته اند که مخالفانشان را به فجیع ترین شکل از سر راه برمی دارند، اما بی بی سی فارسی، صدای آمریکا، رادیوفردا و... هنوز از بکارگیری لفظ تروریست در مورد آن ها خودداری می کنند و ترجیح می دهند از الفاظی همچون "شبه نظامیان سنی" ، "پیکارجویان" ، "تندروهای سنی" ، "اسلامگرایان سنی" ، "شورشیان داعش" ، "مبارزان سنی" و... استفاده کنند.

 

 

 

 

 

البته بی بی سی فارسی و صدای آمریکا بدون دلیل کاری را انجام نمی دهند و حتما برای تروریست نخواندن داعش، دلیلی داشته اند.

با توجه به اینکه هردو شبکه آمریکایی و انگلیسی توجیه یکسانی را مطرح کرده اند، در این قسمت تنها توجیه بی بی سی فارسی را می آوریم.

 

 

 

 

وقتی تعدادی از مخاطبان بی بی سی فارسی در قالب ایمیل و تماس این ایراد را وارد کردند که "چرا به آدمکشان داعش، تروریست نمی گویید؟" «لیلی ابوالحسنی» از سردبیران بی بی سی فارسی در توجیه گفت:

«نه فقط در بی بی سی فارسی بلکه در کل بی بی سی از واژه تروریست استفاده نمی شود... ما زبان دیگران نیستیم. کلمه تروریست اصطلاح دولت هاست!.... مواردی هم که بینندگان مثال زده اند در سایت از کلمه تروریست استفاده شده، همه نقل قول هستند. ما از لفظ تروریست استفاده نمی کنیم مگر آنکه نقل قول مستقیم باشد.»

 

 

اما کمی دقت در سایت بی بی سی فارسی و همچنین صدای آمریکا، دروغ بودن این ادعا را مشخص می کند:

 

 

تحریف در نقل قول مستقیم از سخنان دکتر روحانی در تیتر بی بی سی فارسی

 

 

 در حالی که حجت الاسلام روحانی از لفظ تروریست برای داعش استفاده کرده بود و هیچ اشاره ای به لفظ داعش نکرده، بی بی سی فارسی قصد نداشت از واژه تروریست -به دلیل خط قرمزی که برایش تعیین شده- استفاده کند. مگر سخنان رئیس جمهور ایران نقل قول مستقیم نبود؟ پس چرا تحریف شده است؟

 

اصل سخنان دکتر روحانی این بود: «به همه کشورهای اسلامی و به آن هایی که متأسفانه با پول و دلار نفتی‌شان امروز به تروریست‌هاکمک می‌کنند، به آن ها بگوییم، توصیه کنیم و تأکید کنیم که بدانید فردا نوبت شماست. فکر نکنید این وحشیان تروریست را به جان دیگران انداخته اید. فردا نوبت شما فرا خواهد رسید. از خونریزی و آدم‌کشی و مسلمان کشی دست بکشید. بین شیعه و سنی در دنیای اسلام تفرقه‌ای وجود ندارد. شیعه و سنی برادر یکدیگر هستند.»

 

 

 صدای آمریکا هم اگر اقتضا کند از واژه تروریست استفاده می کند

 

 

واژه هایی مانند "تروریست" ، "حقوق بشر" ، "آزادی" ، "دموکراسی و... برای دولتمردان غربی و رسانه های وابسته شان تنها وسیله ای برای بازی و فضاسازی علیه کشورهای دیگر هستند و جنبه تبلیغاتی دارند.

هنوز چند ماهی نگذشته و از یادمان نرفته است که در دو حادثه مهم یکسال گذشته، یعنی کودتای نظامی علیه رئیس جمهور منتخب مردم مصر و همچنین کودتا در اوکراین و کنار زدن رئیس جمهور قانونی این کشور، نه تنها هیچگاه این دو حادثه از سوی جریانات رسانه ای و دولتی غرب "کودتا" نامیده نشدند؛ بلکه حمایت همه جانبه آن ها را هم به دنبال داشت.

 

از نگاه غرب، حزب الله لبنان و حماس فلسطین که از کشور خود دفاع می کنند، تروریست اند اما رژیم صهیونیستی که با غصب کشوری دیگر، ساکنان بومی را از بین می برد، تروریست نیست. یا سپاه پاسداران ایران که نیروی نظامی قانونی است و با متجاوزان و قاچاقچیان می جنگد، گروهی تروریستی است اما جندالله عبدالمالک ریگی و منافقین که تاکنون هزاران غیرنظامی ایرانی و حتی زنان و کودکان را کشته اند، تروریست نیستند.

عجیب تر آنکه حتی نماینده معرفی شده ایران به سازمان ملل به دلیل نقش مترجمی در تسخیر لانه جاسوسی با برچسب تروریستی دولت آمریکا مواجه شده است.

 

 

 

 

3. دولت شیعه "نوری المالکی" فرقه گرا، بی تدبیر و در آستانه نابودی است.

 

عراق کشوری است که از یکسو در منطقه خاصی از جهان واقع شده است و گروه ها و قبایل مختلف در آنجا زندگی می کنند، از سویی دیگر به تازگی از حکومتی دیکتاتوری نجات یافته است و تجربه جدیدی را پشت سر می گذارد. همه اینها نشان می دهد اداره چنین کشوری با معضلات خاصش کار بسیار دشواری است.

 

گرچه دولت و ارتش عراق با توجه به نوپا بودنشان نسبت به دولت ها و ارتش های دیگر کشورها ضعف های بیشتری دارند، اما بزرگنمایی یکسویه این ضعف ها و تمرکز روی شخص نوری المالکی و تأکید بر شیعه بودنش در رسانه های غربی جای دقت و تأمل دارد.

آیا حوادثی مشابه در سایر نقاط جهان رخ نمی دهد؟ آیا این رسانه ها حوادثی مانند یازده سپتامبر آمریکا یا بنغازی لیبی را هم نشانه ضعف و بی تدبیری جورج بوش و اوباما تفسیر و تحلیل می کنند؟ آیا دلیل حوادث عراق شیعه بودن نوری المالکی بوده است؟...

 

همه فضاسازی ها علیه نوری المالکی در حالی صورت می گیرد که وی در روندی دموکراتیک به قدرت رسید. در انتخابات اخیر پارلمانی نیز حزبش بیشترین آراء را به خود اختصاص داده است و پارلمان عراق به زودی نخست وزیر این کشور را انتخاب خواهد کرد.

 

تمام تحلیل های رسانه های فارسی زبان غرب حول این محورها می چرخد که:

 

مالکی مهره جمهوری اسلامی است و سیاست های به شدت افراطی دارد... شرط آمریکایی ها برای مداخله در عراق، تغییر دولت نوری المالکی است... حتی شیعیان هم از آقای مالکی ناراحت هستند... حتی مراجع هم از او حمایت نمی کنند...

 

 

 

ویدئو2/ حملات رسانه های فارسی زبان غربی به نوری المالکی

 

4. مردم از ترس ارتش به داعش پناه می برند.

 

از نکات عجیب در گزارش های ارسالی خبرنگاران غربی، به خصوص بی بی سی فارسی و صدای آمریکا، مصاحبه با افراد خاص است که می گویند از ترس ارتش عراق فرار کرده اند و داعش نه تنها کاری به کارشان نداشته، بلکه از آن ها استقبال هم می کرده است!

 

اینکه این مصاحبه شوندگان چه کسانی بودند و چرا تروریست های داعش از آن ها استقبال می کردند بماند، اما نکته اصلی، رویکرد یکجانبه این دو شبکه انگلیسی و آمریکایی است که طوری القا می کنند که گویا ارتش عراق تروریست است و گروه داعش، ناجی و حامی مردم عراق!

 

 

 

 

"امیر عظیمی" سردبیر اتاق خبر بی بی سی فارسی وقتی در مقابل چشمان بهت زده مخاطبان از این مصاحبه های مشکوک قرار گرفت، ناچار شد این رویکرد را چنین توجیه کند: «با کسانی مصاحبه شده بود که از شهر موصل فرار کرده بودند. به نظر می آمد اینها درباره چیزهایی که دیده بودند، صحبت می کردند. نظر آن شهروند این بود... به نظر می رسد نظرات دو طرف این دیدگاه منتشر شده باشد.»

 

البته وی نگفت که چرا بی بی سی تنها با افرادی مصاحبه می کند که از تروریست ها حمایت می کنند؟ و اگر داعش با مردم کاری ندارد، پس عکس های منتشر شده از اعدام های دسته جمعی مردم در شهرهای اشغال شده چیست؟

و اینکه چرا بی بی سی و دیگر رسانه های غربی به هر نحوی شده می خواهند از طرف دیگر ماجرا که تروریست و اشغال کننده بخش هایی از یک کشور مستقل هستند حمایت کنند؟

 

 

ویدئو3/ مصاحبه شوندگان BBC و VOA: داعش بهتر است!

 

نکته آخر آنکه جنگ دولت عراق با تروریست های تکفیری ادامه دارد. ارتش عراق به موفقیت هایی دست یافته و در برخی مناطق تروریست ها را به عقب رانده است؛ اما شیوه اطلاع رسانی رسانه های غربی همان شیوه ای است که در سوریه دنبال می شد: بحران سوریه، جنگ شیعه و سنی است. جبهه النصره و... تروریست نیستند. بشاراسد فرقه گرا، دشمن اهل سنت و بی کفایت است. مردم سوریه جبهه النصره، القاعده و داعش را بر بشاراسد ترجیح می دهند و...

 

این شیوه اطلاع رسانی غربی که در سوریه نتیجه نداد و شکست خورد، حالا کمی جایش را تغییر داده، به عراق منتقل شده است.

 

منبع جام نیوز