تصوير نماز بالاي منبر!

«وقتي اوّلين منبر براي رسول خدا ساخته شد آن حضرت بالاي آن نماز خواند و بعد از خواندن حمد و سوره به ركوع رفت و سپس برای سجده عقب عقب از آن پايين آمد و پاي منبر سجده كرد، بعد از آن براي ركعت دوم بالاي منبر رفت و همينطور... و پس از اتمام نماز رو به اصحاب كرد و فرمود: من اينگونه نماز خواندم تا شما از من پيروي كنيد و از من آن را بياموزيد.»(1)

تعجّب ما از اين است كه با آنكه پيامبر صلي الله عليه و آله وسلم دستور به پيروي داد چرا حتي يكبار هم كه شده در مسجدالحرام يا مسجدالنبي كه مسلمانان زيادي شاهدند، امام جماعت اينگونه نماز نمي خواند؟ مگر در روايت فوق نفرموده كه بايد ياد بگيريد و عمل كنيد؟ آيا اگر چنين كنند مردم آنها را به ناداني متّهم نمي كنند؟ اگر منظور از نماز بالاي منبر، بيان جواز نماز امام در مكان مرتفع باشد چرا در جائي نماز خواندند كه جا براي سجده نباشد و مجبور شوند كه عقب عقب از پلّه هاي منبر پايين بيايند و پاي منبر سجده كنند؟ مگر هر عملي كه جايز است براي اعلان جواز، خود رسول خدا صلي الله عليه و آله وسلم بايد به آن عمل كند؟ مگر بسياري از آنها با بيان روشن، به مردم تفهيم نشد؟

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ

1 ـ الف: صحيح بخاري، ج 1، ص 106، كتاب الصلاة، باب الصلاة في السّطوح و المنبر و الخشب ؛ و ج 2، ص 11، كتاب الجمعة، باب الخطبه علي المنبر.

ب: صحيح مسلم، ج 1، ص 386، كتاب المساجد و مواضع الصّلاة، باب جواز الخطوة و الخطوتين في الصلاة.

ج: سنن ابن ماجه، ج 1، ص 455، كتاب اقامة الصلاة و السّنة فيها، باب 199 (ما جاء في بدء شأن المنبر.)

د: سنن ابي داود، ج 1، ص 283، كتاب الصلاة، باب في اتّخاذ المنبر.

ه: سنن نسائي، ج 2، ص 64، كتاب المساجد، باب الصلاة علي المنبر.

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

در اينجا به دو روايت از سنن ابي داود توجه مي كنيم:

او در ج1 سنن، ص163 ـ كتاب الصّلاة، باب الامام يقوم مكانا ارفع من مكان القوم مي نويسد:

1ـ حذيفه در مكاني مرتفع تر از مأمومين ايستاد. ابو مسعود پيراهنش را كشيد و او را از آن مكان پايين آورد و بعد از نماز به او گفت: مگر نمي داني كه اين عمل نهي شده؟ گفت: آري، وقتي مرا كشيدي يادم آمد.

2ـ عمار در مكاني مرتفع تر از مأمومين به نماز ايستاد. حذيفه دستش را گرفت و عمار هم متابعت كرد تا او را به پايين آورد بعد از نماز حذيفه به او گفت: مگر نشنيدي كه رسول خدا صلي الله عليه و آله وسلم مي فرمود: امام جماعت نبايد در مكاني بالاتر از مأمومين بايستد؟ عمار گفت: و لذا وقتي دستم را گرفتي از تو متابعت كردم.

مضمون اين دو روايت يعني جايز نيست كه مكان امام جماعت از مأمومين بالاتر باشد و اين با رواياتي كه از طريق ائمه اهل بيت عليهم السلام رسيده مطابقت دارد.

آيا بهتر نيست اندكي درباره روايات صحاح دقت كنيم؟!