آيا روايت: « لست بمنكر فضل أبى بكر » از قول امام جواد علیه السلام صحت دارد؟

و عن الباقر (ع) قال " و لست بمنكر فضل أبى بكر، ولست بمنكر فضل عمر، و لكن أبابكر أفضل من عمر "الاحتجاج للطبرسى تحت عنوان – احتجاج أبى جعفر بن على الثاني فى الأنواع الشتى من العلوم الدينية –

از امام باقر(ع) نقل است که فرمود: منکر برتري ابوبکرو عمر نيستم ولي ابوبکر بر عمر برتري دارد.

پاسخ:

أوّلاً: اين روايت در كتاب الإجتجاج طبرسي است و هيچ سندي ندارد. طبرسي مي نويسد: « و روي » و هيچ سندي ذكر نمي كند.

ثانيا: اين حديث از امام جواد (ع) در پاسخ يحيى بن اكثم است، ونويسنده بين امام باقر و حضرت جواد(ع) كه ملقّب به ابو جعفر هستند آشنايى ندارد، و لذا فرق نگذاشته است.

ثالثاً: امام جواد عليه السلام اين مطلب را در برابر طرفداران ابوبكر و عمر فرموده اند و طبيعي است كه وقتي كسي مي خواهد با مخالفين خودش مناظره كند، نمي تواند مخالفت علني خود را با تمام عقايد آن‌ها اعلام كند؛ چون در اين صورت هيچ تأثيري بر آن‌ها نخواهد داشت. همانند داستان حضرت ابراهيم عليه السلام.

خداوند كريم داستان را اين گونه نقل مي كند:

فَلَمَّا جَنَّ عَلَيْهِ اللَّيْلُ رَأَى كَوْكَبًا قَالَ هَذَا رَبِّي فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَا أُحِبُّ الْآَفِلِينَ.

فَلَمَّا رَأَى الْقَمَرَ بَازِغًا قَالَ هَذَا رَبِّي فَلَمَّا أَفَلَ قَالَ لَئِنْ لَمْ يَهْدِنِي رَبِّي لَأَكُونَنَّ مِنَ الْقَوْمِ الضَّالِّينَ.

فَلَمَّا رَأَى الشَّمْسَ بَازِغَةً قَالَ هَذَا رَبِّي هَذَا أَكْبَرُ فَلَمَّا أَفَلَتْ قَالَ يَا قَوْمِ إِنِّي بَرِيءٌ مِمَّا تُشْرِكُونَ.

قطعاً وقتي حضرت ابراهيم مي گويد كه ستاره و ماه و خورشيد خداي من هستند، به اين خاطر نيست كه حقيقتا اين مطلب را قبول داشته است. امام جواد عليه السلام در اول مناظره از فضيلت ابوبكر و عمر كه مورد قبول خصم او بوده سخن مي گويد و بعد با يك جمله ديگر تمام آن را باطل مي كند:

فقال على رأس المنبر: إنّ لي شيطاناً يعترينى، فإذا ملتُ فسدّدونى.

ابوبكر بالاى منبر گفت: شيطانى بر من مسلّط است كه مرا وسوسه مى كند.

نويسنده باز هم اصل امانتداري در نقل را رعايت نکرده است و ادامه سخن را حذف مي کند و چه خوب بود كه ادامه را نيز نقل مي كرد.