معمولاً بنيانگذار هر فرقه ی جديد كسي است كه در يك مكاشفه و يا الهام دروني يكي از خدايان يا الهه ها را مي بيند كه ظاهر شده و به وي اعتقاد جديدي را عرضه داشته و مأموريت مي دهد كه آن را در بين مردم تبليغ و منتشر كند. رهبران بعضي از اين فرقه هاي جديد از زنان مي باشند.

يكي از بزرگ ترين اديان جديد ژاپني دين «تنري كيو» است كه به معناي «فرقه ی مرد آسماني» مي باشد. اين دين از زمره ی ادياني است كه به شدت تحت تاثير دين شينتويي بوده و در واقع يكي از شاخه ها يا فرقه هاي آن دين به حساب مي آيد. بنيانگذار اين فرقه خانم «ميكي ناكاياما» مي باشد كه از دنيا رفته است.

از لحاظ تعليمات نظري، «تنري كيو» مي گويد كه خداوند همچون والديني است كه زندگي پر از خوشي و شادي را به پيروان خويش وعده داده است. اين زندگي سراسر لذت را بايد در همين دنيا به تجربه درآورد و نه در بهشتي كه در حيات اخروي ميسور خواهد بود.

تنها راه نجات و رستگاري انسانها در رشد و تعالي فكر است. بايد آنقدر فكر و ذهن را تكامل بخشيد كه به ذهن خداوند نزديك شد. بدين ترتيب طبق نظر مكتب تنري كيو، رستگاري ريشه در فرآيندهاي ذهني ما دارد و از طريق رشد و تكامل آگاهي ذهني و فكري فرد به دست مي آيد. ادّعا مي شود اين رستگاري كه از ناحيه ی تكامل ذهني حاصل مي شود، داراي دو جنبه است: از يك طرف روحاني است، زيرا كه از هر امر دنيوي «غير روحاني» متعالي تر است و از طرف ديگر، امري دنيوي و مرتبط با جهان محسوس است، زيرا كه يك حالت خوش و سعادت طبيعي در همين جهان مادي است. در تعاليم اين فرقه كه هر روز بجا آورده مي شود، نوعي نجات و رستگاري وعده داده شده است.

از فرقه هاي ديگر آيين شينتو كه جديداً به وجود آمده است، فرقه ی «پي ال كيودان» يا «انجمن آزادي كامل» كه بر مفهوم هنر به عنوان بيان ذات آدمي تأكيد مي ورزد، مي باشد. نزد پيروان اين فرقه، هدف از حيات انسان ها خلق آثار هنري است و سرگرم بودن به اين بيان خلاق به معناي برخورداري از يك حيات سعادتمند است. اعتقاد اهل اين فرقه آن است كه صلح جهاني تنها هنگامي حاصل مي شود كه تا آن حدّ از مردم در زندگي شخصي خويش هنرمند شده باشند كه مفاسد و شرارت هايي از قبيل تنّفر و نزاع بكلي از ميان برخيزد.

مجموعه اي از اديان جديد به نام گروه «او موتو» نيز به وجود آمده اند كه امروزه رهبران اين گروه در جهت فراهم آوردن يك صلح جهاني تلاش مي كنند.

وضعيت شينتو در حال حاضر و تعداد معتقدين به آئين شينتو:

در سال 1947 ميلادي هيروهيتو امپراطور ژاپن الوهيت يعني خدايي خود را در آن كشور نفي كرد و حاكميت ملّت را به رسميت شناخت. دين هاي رايج در ژاپن در حال حاضر در درجه ی اول دين ملي آن كشور شينتويي و در درجه ی دوم بودايي و در درجه ی سوم مسيحيت است.

شماره ی پيروان آئين شينتو بالغ بر هفتاد ميليون نفر است. اما در عين حال پيروان آن مي توانند پيرو دين بودا و مسيحيت يا تائويي نيز باشند.

شينتو از زبان مفسّرين خودشان:

«هيرانا» مفسّر مذهب شينتو كه در قرن 18 و 19 ميلادي مي زيسته، مي گويد: در اين مذهب همه ی مردگان به صورت خدا جلوه گر مي شوند و حوادث جهان طبيعت، معلول كار مردگان است. اين مردگان هستند كه سرنوشت ها را تعيين مي كنند، جهان را مسكون مي سازند و انسان ها را پديد مي آورند، مزارع و كشتزارها را حاصل خيز مي سازند و موجب پيدايش فصول چهارگانه ی سال مي گردند. و هم آنان هستند كه بلا و قحطي و كارهاي خوب و بد از آنان صادر مي شود.