و از ابى عبد اللّه محمد بن سعد زهرى بصرى كاتب واقدى صاحب كتاب طبقات منقول است از امّ سلمه كه:

چون خبر كشته شدن حسين عليه السّلام به امّ سلمه رسيد گفت:

«أ و قد فعلوها ملأ اللّه بيوتهم و قبورهم نارا»: آيا آن كار زشت را مرتكب شدند؟ خدا خانه ها و گورهاشان را از آتش پر كند. آنگاه چندان بگريست كه بيهوش شد.

ابن ابى الحديد گويد: ربيع بن خثيم (به صيغه تصغير و به تقديم ثاء سه نقطه بريا) بيست سال سخن نگفت و خاموش بود تا حسين عليه السّلام را كشتند، يك كلمه از او شنيدند: «أ و قد فعلوها» و گفت: اى خدايى كه آسمانها و زمين را بيافريدى و داناى آشكار و پنهانى! تو حكم مى كنى ميان بندگانت در هر چه با هم خلاف كنند. و باز خاموش بود تا در گذشت.

مؤلف در حاشيه گفته است كه: او يكى از زهّاد ثمانيه است و قبرش در نزديكى مشهد مقدّس واقع است و معروف است به خواجه ربيع و من در رجال خود حال او را نگاشته ام هر كس خواهد به آنجا رجوع كند.

در مناقب از تفسير ثعلبى روايت كرده است كه: ربيع بن خثيم با يكى از آنها كه در كربلا حاضر بود گفت: آيا اين سرها را بر گردن اسبان آويخته آورديد؟ و بازگفت: به خدا قسم كه برگزيدگان را كشتيد، كسانى كه اگر رسول خدا صلّى اللّه عليه و آله و سلّم آنها را دريافته بود، دهان آنها را مى بوسيد و در دامن خود مى نشانيد و گفت: اَللّهُمَّ فاطِرَ اَلسَّماواتِ وَ اَلْأَرْضِ عالِمَ اَلْغَيْبِ وَ اَلشَّهادَةِ أَنْتَ تَحْكُمُ بَيْنَ عِبادِكَ فِي ما كانُوا فِيهِ يَخْتَلِفُونَ.