بررسی نماز عید غدیر در کلام فقها

کتبی که نماز عید غدیر راذکر کرده اند/ بزرگوارانی که کلامشان با ستاره مشخص شده است،قائل به جواز اقامه این نماز به جماعت می باشند.

بسم الله الرحمن الرحیم 

     الحمد لله ربّ العالمین

 

کتبی که نماز عید غدیر راذکر کرده اند

(با استفاده از نرم افزار مکتبه اهل البیت_علیهم السلام)

بزرگوارانی که کلامشان با ستاره مشخص شده است،قائل به جواز اقامه این نماز به جماعت  می باشند.

*1.ابن زهره ت585 در غنیه النزوع ص 108

همچنین از الاشاره ص82

نزهه الناظر وتنبیه الخاطر

اعلام الوری؛قول به جماعت این نماز نقل شده است.

شیخ مفید در المقنعه

ابوالصلاح حلبی ت447 در الغنیه

شیخ طوسی در التهذیب

ابن براج ت481

سلارت 463 در المراسم

*2.صیمری در تلخیص الخلاف ج 1 ص183 به صورت قیل

3.علی بن محمد قمی در جامع الخلاف بین الامه الحجاز والعراق ص66

8-4.علامه حلی در تحریر ج1 ص296 ،تبصره ص55،تلخیص المرام فی معرفه الاحکام ص23،نهایه ج2ص296و الرسآئل الفخریه  ص 53(در زمینه آیت الکرسی هم بحث می فرمایند که تا ذ"هم فیها خالدون"است.)

9.علامه در قواعد ج1 ص297 می فرمایند:

وصلاه الغدیر رکعتان قبل الزوال بنصف ساعه؛یقرا فی کل واحد منهما "الحمد"مره وکلا من "القدر" و"التوحید" و"آیه الکرسی"الی قوله"هم فیها خالدون" عشرا؛جماعه فی الصحرآء بعد ان یخطب الامام بهم ویعرفهم فضل الیوم؛فاذا انقضت الخطبه تصافحوا وتهاونوا.

(ظاهرا این عبارت مرحوم ابوالصلاح است که ایشان نقل کرده اند.)

11.علامه حلی:صلاه یوم الغدیر مستحبه ؛لما فیها من الشکر لله تعالی علی ما من به من الهدایه و اکمال الدین واتمام النعمه وهی رکعتان...

بعد،روایت عبدی کوفی را مبنی بر کیفیت و فضیلت این نماز از امام صادق(علیه السلام)می آورند.

بعد مساله قضای نماز،سجده شکرو فضیلت وقت قبل از ظهر را با توجه به روایات می آورند.

وبعد؛روزه،زیارت حضرت امیرالمومنین(علیه السلام)،صله رحم،صدقه ونیکی بسیار به جا آوردن خیر را ذکر می فرمایند:وهو یوم عظیم ورد فیه امور کثیره من الفضا یل.

این،روز بزرگیست که امور بسیاری از فضایل در آن ذکر شده است.

12.علامه در ایضاح هم عبارت قواعد را آورده اند

 

13.علامه در مختلف ج2 ص 279

ارشاد328-331

14.شهید اول در البیان ص211 چاپ قدیم ،216 چاپ جدید که می فر مایند:

      صلاه یوم الغدیر قبل الزوال بنصف ساعه                                                                               یقرا فی کل  رکعه الحمد مره وکلا من التوحید وآیت الکرسی والقدر عشرا؛وثوابها ماه الف حجه وعمره ویعطی ما سئل.

15.شهید اول در دروس ج1ص 199 بنقل ابوالصلاح حلبی(ره)

ودر ذکری

17*.شهید ثانی در روض الجنان فی شرح ارشاد الاذهان ص965 چاپ قدیم ،بنقل از ابوالصلاح وشهید اول

18و19.رسائل شهید ثانی ج2 ص 1201  که در مورد عدم وجوب ترتیب بین سوره های قدر وتوحید و آیت الکرسی بحث میکند.

وهمچنین در مورد جواز نشستن در این نماز،صجبت می کند.

همچنین در جامع المقاصد ج2 ص485

19.ابن فهد حلی در الرسآئل العشر ص248

20.الدر المنضود فی معرفه صیغ النیات و الایقاعات والعقود ص48

21*.سلار در المراسم العلویه فی الاحکام النبویه ص81

22.محقق حلی در المختصر النافع ص43

23. ایشان در المعتبر ج2 ص373 می فرمایند:

صلاه یوم الغدیرو هی تجری مجری الشکر لله علی ما من به من الهدایه؛تصلی رکعتین قبل الزوال بنصف ساعه وقد روی ذلک بروایات...

واعلم ان داوود هذا مطعون فیه با لغلو غیر ان هذا یوم لا شک فی فضله ویضاعف الاجر بالقربات فیه و افضل القرب الصلاه.

24.فاضل آبی در کشف الرموز ج1 ص 197

همچنین از ایشان  درکتاب کشف اللثام قول بجماعت آن نقل شده است.

 

25*.صیمری در تلخیص الخلاف و خلاصه الاختلاف ج1 ص183

26.محقق خوانساری در مشارق الشموس ص

*27.ملاذ الاخیار ج5 ص 203:...وما فی بعضها من لفظ الوجوب محمول علی تاکد الاستحباب لما عرفت.

 28.  بحارالانوار ج 95 

29.حدآئق ج10 ص537 وج11 ص84 که قول به جماعت آن را نمی پذیرد.

30.*محقق اردبیلی در مجمع الفآئده والبرهان ج3ص31

31.*سید محمد در مدارک ج4 ص316

32.محقق سبزواری در کفایه الاحکام ج1 ص114وذخیرهج1 ص389

33.استاد الکل ،مرحوم وحید بهبهانی در حاشیه بر مدارک  ص344و گفته اند که حتی زن وبچه های عامه در خانه های خود می دانند که شیعیان کارهایی را انجام می دهند که از جمله آنها نماز غدیر را نام میبرند.

34و35.استاد الکل ،وحید بهبهانی در مصابیح الظلام فی شرح مفاتیح الشرآئع ص260

در ص36 فرموده اند که حتی زن وبچه های عامه در خانه های خود می دانند که شیعیان کارهایی را انجام می دهند که از جمله آنها نماز غدیر را نام میبرند.

وگفته اند که حتی عامه اقامه نماز جماعت غدیر شیعه را با هزاران نفر (آن هم نسبت به جمعیت آن وقت) در میدان بغداد نقل کرده اند:

الکامل فی التاریخ  ج 9/575و591 و593

و ج12/424

البدایه والنهایه 12/79 و81

قوله:" وجوزها الحلبی..."نقل فی التذکره عن ابی الصلاح انه روی استحباب الجماعه فیها ولم نقف علی ما ذکره.

وفی المدارک بعد ان نقل الصحاح السابقه فی استحباب الجماعه مطلقا فی النافله ،

قال:ومن هنا یظهر ان ما ذهب الیه بعض الاصحاب من استحباب الجماعه فی صلاه الغدیر جید وان لم یرد فیها نص علی الخصوص.

ثم نقل عن التذکره ما نقلنا عنه.

ونظره رحمه الله الی ان القآئل بالاستحباب غیر منحصر فی ابی الصلاح؛قال به من جهه الروایه لا من العمومات؛بخلاف غیره.

مع ان قولهم جید و ان کان من خصوص روایه وعدم الانحصار فیه ظاهر؛حتی انه نقل ان المفید صلاها جماعه بالوف من الناس فی بطن بغداد

؛فظهر  من ذلک ان ما رواه الحلبی کان معتبرا عندهم غیر متاملین فیه؛الی ان ارتکبوها فی بطن بغداد بالجماعه المذکورین مع انهم افتوا با لمنع؛حتی ادعی العلامه اجماعهم علی المنع فیما سوی الاستسقآء و العیدین علی ما ذکر،ولم یعهد منهم فی نافله اصلا سوی ما ذکر ولم یحکم واحد منهم بالاستحباب فی نافله اصلا سوی ما ذکر ولم یحکم واحد منهم بالاستحباب فی مطلق النوافل؛بل من غیرخصوصیه المستثنیات.

37*.شیخ حسین آل عصفور در سداد العباد ورشاد العباد ص128 بنقل از بعض

38و39.میرزای قمی ،قول به جماعت آن را نقل کرده وتضعیف نموده اند:غنائم الایام ج3 ص110

و:مناهج الاحکام ص423

40.کاشف الغطآء در کشف الغطآء ص285

41.سید جواد عاملی در مفتاح الکرامه ج9 ص 212

42*.صاحب ریاض، نماز جماعت غدیر را از مرحوم حلبی،شیخ مفید ،تذکره وشرح لمعه نقل کرده است.

وتضعیف نموده اند.

ریاض ج4 ص296

43و44.در جواهر ج5 ص38،قول به جماعت نماز غدیر را از بزرگانی نقل می کند:

ظاهر شیخ مفید درمقنعه

لمعه

فوآئد التشریع محقق ثانی

حاشیه ارشاد فرزند محقق

الغنیه

الاشاره

ابوالصلاح الحلبی

مجلسی

شاگردشان ابوالحسن

مجمع الفآئده والبرهان که آن را مشهور می داند.

ایضاح النافع که می گوید:عمل شیعه بر طبق آن است.

البته صاحب جواهر،قول به جماعت را نمی پذیرد.

نماز مباهله را هم به کیفیت نماز عید غدیر را نمی فرماید.ج12 ص198

*45.حاج آقا رضا همدانی در مصباح الفقیه ج2 ص625و79

ج9 ص326

مرحوم نراقی در مستند الشیعه

46. صاحب عروه که روایت کیفیت وفضیلت این نماز را آورده اند ولی  جماعت آن را علی الاقوی نپذیرفته است:عروه ج3 ص115

تمام کسانی که بر عروه حاشیه زده اند از جمله مرحوم امام(ره)آن را پذیرفته اند.

 

47.مرحوم نایینی نسبت جماعت این نماز را به مشهور آورده اند ولی علی الاقوی آن را نپذیرفته اند.

کتاب الصلاه،تقریر بحث النایینی للکاظمی ج2 ص363

48.شیخ عبدالکریم در کتاب الصلاه ص 446قول به جماعت را آورده اند ولی نپذیرفته اند.

*49.مرجوم آقا ضیاء الدین عراقی ،اقامه این نماز به جماعت را پذیرفته اند:بل وتشرع فی صلاه الغدیر ولکن نسب الی المشهور خلافه مع ان المحکی انه صلی المفید (ره) هذه الصلاه فی میدان بغداد بالوف من الناس.

50.شیخ مجمد حسین غروی اصفهانی در کتاب صلاه الجماعه ص35

51.آیت الله العظمی بروجردی  به نقل تقریر آیت الله العظمی فاضل.

وسایر معاصرین

افزودن دیدگاه جدید