در منابع تشیّع و تسنّن از امام محمد تقی(علیه السلام) بیش از دویست و بیست حدیث در زمینه‌های مختلف فقهی، اخلاقی و اجتماعی به ما رسیده است. شایان ذکر است که تعداد یکصد و بیست نفر، احادیث صادره از آن حضرت را روایت کرده‌اند.

از این مقدار حدیث که از آن بزرگوار نقل شده می‌توان به عظمت علمی و احاطه‌ی ایشان بر مسائل فقهی، تفسیری، عقیدتی و نیز دعا و مناجات پی برد، چنانکه در لابلای کلمات قصار زیبایی که از آن حضرت برجای مانده، کمالات اخلاقی ایشان به خوبی نمایان است.

بخشی از کلمات قصار امام را «ابن صبّاغ مالکی» در کتاب «الفصول المهمّه» آورده است. همین‌طور در کتاب «تحف العقول» و مصادر دیگر نیز این نوع کلمات فراوان یافت می‌شود. هم‌چنین بخش عمده‌ی روایات فقهی امام را باید در نامه‌هایی که در پاسخ به بلاد مختلف اسلامی فرستاده‌اند، جست و جو کرد.(حیات فکری و سیاسی امامان شیعه(علیهم السلام)، ص 489 – 490).

حسن ختام این نوشتار را با حدیثی زیبا و با برکت از آن امام همام زینت می‌دهیم که فرمود: «ثلاث خصالٍ تجتلب بهنّ المحبّة؛ الانصاف فی المعاشرة و المواساة فی الشدّة و الانطواع و الرّجوع علی قلبٍ سلیمٍ؛

با سه چیز می‌توان محبت دیگران را جلب نمود:

انصاف داشتن در برخوردها،

همدردی با دیگران در سختی‌ها و راحتی‌ها

و داشتن قلب سلیم.» (کشف الغمّه فی معرفة الائمه، علی بن عیسی اربلی، ج 2، ص 349)

امید است که این حدیث و سایر احادیث نورانی آن حضرت مشعل‌های فروزانی باشد در دهکده‌ی ظلمانی جهان امروز و چراغ‌هایی در کوره راه‌های دشوار زندگی.

امام جواد(علیه السلام): «آن کس را که خدای بزرگ پشتیبان است، چگونه ممکن است از بین برود و آن را که خداوند خواسته است تباه شود، چگونه می‌تواند نجات پیدا کند؟ و آن که از خدا بریده و به دیگری پیوسته، خدا او را به همان کس واگذار می‌کند».[ بحارالانوار، ج78، صص363 و 364]

درویش و غنی بنده این خاک درند

آنان که غنی ترند محتاج ترند

سعدی

و نیز گوش جان بسپاریم به کلام آن حضرت:

اطمینان به خداوند، بهای هر چیز ارزشمند است و برای ترقی و بلند مقامی، چونان نردبان است.

همنشینی با بدکار همچون شمشیر برهنه است که منظره‌اش زیبا و اثرش زشت و ناپسند است.

شهوت‌ها ناشی از ضعف و زبونی دل است.

رفتن به سوی خدا با قلب، از به زحمت انداختن تن به واسطه‌ی عمل، رساننده‌تر است.

حسن خلق، در رأس نامه‌ی اعمال مؤمن است.

زیبایی [انسان] در زبان اوست.

هرکس پنهانی برادرش را نصیحت کند، او را آراسته است و اگر آشکارا چنین کند، وی را زشت گردانده.