İSLAMIN ILKIN ILLƏRI (23)

İSLAMIN ILKIN ILLƏRI (23)

ALLAHIN RƏSULUNUN EVINDƏ

Allahın Rəsulu (s) hicrətin on birinci ilində rəbiul-əvvəl ayının 12-si, yaxud səfər ayının 28-ci günü bazar ertəsi günorta namazından əvvəl dünyadan getdi.[1] Elə həmin gün Səqifə toplantısı təşkil etməklə Əbubəkirlə beyət olundu və çərşənbə axşamı günü yenidən məsciddə ümumi beyət keçirildi. Bundan sonra camaat dəstə-dəstə pak cəsədə namaz qıldılar və çərşənbə axşamı qürub vaxtı pak bədəni torpağa tapşırdılar.[2]

Peyğəmbərin (s) söhbət edib danışdığı axırıncı adam Əli ibn Əbi Talib (ə) olmuş və Allahın Rəsulu (s) ona bədəninə qüsul verib kəfənə tutmasını vəsiyyət etmişdi: “Ya Əli! Sən mənim qardaşım və vəzirimsən. Borclarımı qaytarıb, verdiyim və`dələrə əməl edərsən. Sən mənim boynumda olan hər bir işin öhdəsindən gələ bilərsən.”

Əli ibn Əbi Talib, Fəzl* və Abbasın** köməyi ilə Peyğəmbərə qüsul verdi.[3] O iki nəfər və Şəqranın köməyi ilə onu kəfənə tutdu.[4] Dəfndə də qohumlardan savayı bir kəs iştirak etmədi. [5] Şübhəsiz, Əbu Bəkr, Ömər (Salman, Əbuzər və Əhli beytə vəfalı olan bir neçə nəfəri istisna etməklə) və başqa səhabələrdən heç biri Həzrətin qüsul-kəfən işində iştirak etməmiş, hətta dəfnində belə olmamışdılar.[6] Ayişənin dediyi kimi: “Biz bel və külüng səslərini eşitdiyimiz zaman Allahın Rəsulunun (s) dəfn olunmasından xəbərdar olduq.”[7]

Yazılanlara görə, Peyğəmbərin əmisi Abbas o həzrətin mübarək bədəninin kənarında qəm-qüssə içində olduğu zaman Peyğəmbərin (s) əmisi oğlu olan Əli ibn Əbi Talibdən (ə) onunla beyət etməsinə icazə verməsini istəyib dedi:

اُمدد يَدَكَ اُبايعُكَ فَيَقُولُ النَّاسُ:عَمُّ رَسُول اللهِ(ص)تَابَعَ ابنَ عَمِّ الرَّسُول(ص)فَلا يَخْتَلِفُ عَلَيْكَ اثنان

“Əlini ver, səninlə beyət edim. Qoy camaat desin ki, Peyğəmbərin əmisi Peyğəmbərin əmisi oğlu ilə beyət etmişdir. (Belə olduqda) iki nəfər belə ixtilaf edib səninlə müxalif olmayacaqdır.”[8]

İmam onun cavabında buyurdu: اَوَ يَطْمَعُ فِيهَا طَامِعٌ غَيْرِى “Məgər məndən savayı kimsə xilafətə yetişmək haqqında düşünür?” Abbas dedi:سَتَعلَمُ “Tezliklə görəcəksən!”[9]

Allahın Rəsulunun (s) əmisinin xeyirxah məqsəd güdməsinə baxmayaraq, məsələnin dərinliyindən Əli (ə) qədər agah deyildi. O, müxaliflərin qüdrətə yetişmək qərarında nə qədər ciddi olmalarını və hətta Əli (ə) Peyğəmbərin (s) dəfnini boşlayıb ora getdikdə belə bundan savayı heç bir nəticə ala bilməyəcəyini təsəvvür belə edə bilmirdi. Əlinin (ə) Peyğəmbərin (s) mübarək bədəninə hörmətsizlik qiymətinə Səqifəyə tələsməsi nə üçün ola bilərdi?! Camaata “Qədir” hadisəsini xatırladaraq öz haqqını müdafiə edəcəkdimi?! Camaata deyəcəkdi ki, Peyğəmbər (s) onu canişin qoymuşdur?! Məgər camaat bunu unutmuşdu ki, Əli (ə) onların yadına salaydı?! Allahın Rəsulunun (s) canişin müəyyən etdikdən sonra, canişinin camaatın yanına gedib onlardan, ona itaət edərək onunla beyət etmələrini istəməməli deyildi, əksinə camaatın vəzifəsi bu idi ki onun yanına tələsərək onunla beyət etsinlər. Əli ilbn Əbi Talibin (ə) fikrinə görə camaat bu haqda kifayət qədər məlumatlı idi və Allahın Rəsulunun (s) mübarək bədənini yerdə qoyub onlara bu barədə yol göstərməyə heç bir ehtiyac görmürdü. Canişinin təyin edilməsi məlum olmayan bir iş deyildi ki, ümmət Peyğəmbərin dəfnini boşlayaraq onu təyin etməklə məşğul olsun.

O gün Əli ibn Əbi Talibin nəzərində (ə) Allahın Rəsulunun (s) dəfnindən vacib bir iş yoxdu. Əgər o da digərləri kimi elə bir gündə islamın taleyinin həll olunmasını bəhanə gətirərək nəzərləri özünə cəlb etmək üçün fəaliyyət etsəydi, başqalarından baş verdiyi Allahın Rəsuluna (s) qarşı hörmətsizlik daha da şiddətlənər, o vaxtdakı və gələcək zamanlardakı digər insanlar üçün Peyğəmbərlik və ismət məqamını cilvələndirmiş olardı.

Bir təhqiqatçının dediyi kimi, əgər o gün Allahın Rəsulunun (s) haqqında dünyadan getməzdən əvvəl hörmətsizlik olunaraq “danışığını bilmir” sözünün ardınca mübarək bədəni də dəfn olunmayaraq yerdə qalsaydı, yeni bir hörmətsizlik də əlavə olunar və nəticədə Allahın ağır qəzəbinə tuş gələrdilər. O gün Əli ibn Əbi Talibin(ə) tutduğu iş “Xəndək” müharibəsində Əmr ibn Əbdəvudə vurduğu zərbə qədər əhəmiyyətli idi.

Allahın Rəsulunun (s) dəfn mərasimini keçirməyin qiyməti “Xəndək” günündə vurulan zərbə ilə bərabər olmasa da heç də ondan az deyildi.[10]

 




[1] Bir çox mənbələr və Əhli sünnət mənbələrinin çoxu Rəbiul əvvəlin 12- sini daha doğru bilirlər. (“Murucuz-zəhəb” 2-ci cild, səh. 278, “Əl-kafi” 1-ci cild, səh. 43).

[2] “Əl-kamilu fit-tarix”, 2-ci cild, səh. 23, “Əl-təbəqatul kübra” 3-cü cild, səh. 186, “Murucuz-zəhəb” 1-ci cild, səh. 657, “Əс-sirətul hələbiyyə” 3-cü cild, səh. 359. Əllamə Əmini “Әl-гədir” kitabında yazır: Allahın Rəsulunun (s) pak bədənini vəfatından üç gün keçdikdən sonra gecə yarısı torpağa tapşırdılar. “Əl-qədir”, 7-ci cild, səh. 75.

*Allahın Rəsulunun əmisi oğludur. Anası Lübabədir. Abbasın böyük övladıdır. Hüneyn müharibəsində iştirak edib öz sədaqətini sübut edənlərdəndir. Əbu Bəkrin ya Ömərin xilafəti zamanı dınyadan getmişdir. (“Əl-istiyab” 3-cü cild, səhş202, “Usdul ğabə” 4-cü cild, səh. 184).

**Fəzlin qardaşı Əmirә-lmöminin Əli ibn Əbi Talibin Məkkədə valisi olmuşdur. Allahın Rəsuluna (s) oxşayırmış. Muaviyənin zamanında Səmərqənddə şəhid olmuşdur. (“Əl-istiyab” 2-ci cild, səh. 262, “Usdul ğabə” 4-cü cild, səh. 197, “Əl-isabə” 3-cü cild, səh. 218).

[3] “ ƏI-bidayətu və Əl-nihayə” 5-ci cild, səh. 262.

[4] ”Əl-təbəqatul kübra” 2-ci cild, səh. 281-287.

[5] “Əl-təbəqatul kübra” 2-ci cild, səh. 281-287.

[6] “Tarixül-üməmi vəl-müluk”, 2-ci cild, səh. 239, “Mənaqib ibn Şəhr aşub” 1-ci cild, səh. 239.

[7] “Tarixül-üməmi vəl-müluk”, 2-ci cild, səh. 239, “Əl-təbəqatul kübra” 2-ci cild, səh. 304-305.

[8] “Əl-imamətu vəs-siyasət”, 1-ci cild, səh. 4.

[9] “Nəhcül-bəlağənin şərhi”, 1-ci cild, səh. 160, İbn Əbil-Hədid.

[10] Səqifədə itmiş məzlum, 2-ci cild, səh. 143.

Şərhi əlavə etmək